Velsen – Een verkeersbordje in het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, op geringe afstand van het strand. Waarop de passanten hier precies worden geattendeerd, is door het hoge waterpeil nauwelijks meer te zien. Voor voetgangers stond het pad bij de strandopgang vrijwel het gehele jaar onder water. Natuurmonumenten is beheerder van het gebied, maar neemt vooralsnog geen structurele maatregelen om het waterpeil te laten zakken. ,,We willen eerst kijken of het te verwachten is dat dit gewoner wordt en vaker gaat gebeuren’’, aldus boswachter Jowien van der Vegte.
Begin deze eeuw koos men ervoor om geen drinkwater meer in dit gebied te winnen. Of dit een rol heeft gespeeld in het vaker overstromen van het gebied, is moeilijk vast te stellen. Jowien van der Vegte: ,,Het zal zeker voor een verhoging van de gemiddelde waterstand hebben gezorgd. Net zoals het breder worden van het strand zorgt dat er een grotere zoetwaterbel in het duinzand wordt vastgehouden. Daarnaast houden we altijd het Noordzeekanaal als grote ‘afvoer’, veel water zijgt weg naar het kanaal. Dus er zijn meerdere factoren. Het stopzetten van de waterwinning is een van de factoren, maar zeker niet de belangrijkste, want er zijn sinds het stopzetten ook genoeg winters geweest waarin er geen of nauwelijks hoog water in de duinvalleien was.’’
Het waterpeil in het gebied is door het jaar heen wisselend. De mate van neerslag en verdamping spelen daarbij een grote rol; in het groeiseizoen verdampt er veel door de planten en door de temperatuur. In de winter verdampt er weinig. In de ene winter is het natter dan in de andere en zomers kunnen heel droog zijn (2019, 2020) maar ook vrij nat, zoals in het afgelopen jaar (2021).
Natuurmonumenten legt pallets en tegels neer, zodat voetgangers droge voeten kunnen houden. In de beschrijving van de wandelroute is een passage opgenomen waarin bezoekers erop worden geattendeerd dat een deel van de route onder water kan staan en dat er een omleiding is. Is het niet mogelijk om de wandelpaden structureel op te hogen? ,,Als we zoiets willen, moeten we goed nadenken over de manier waarop. Het moet in droge zomers niet weer deels wegstuiven. Los duinzand storten heeft geen zin. Duinzand heeft ronde korrels, pakt daardoor niet goed, blijft lossig. En het wordt makkelijk weer door de wind opgepakt. Zulke maatregelen kosten ook een flinke som geld waarschijnlijk, dat moet ook geregeld worden.’’
Fotobijschrift:
Een deel van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland stond in het afgelopen jaar vrijwel continu onder water. Foto: Jack Arisz