Wekelijks staan we in deze rubriek stil bij een IJmuidens onderwerp aan de hand van een foto en naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering aandacht voor het eerste bejaardenhuis van Velsen, het W.F. Visserhuis.

Door Erik Baalbergen

Ingeklemd tussen Rijnstraat, Vechtstraat, Waalstraat en Scheldestraat staat het Woonzorg- en revalidatiecentrum Velserduin. Voorheen stond hier Velsens eerste Gemeentelijk Bejaardencentrum of Tehuis voor Bejaarden: het W.F. Visserhuis.

Jarenlange pleidooien

Dankzij het streven en de jarenlange pleidooien van de Velsense wethouder van Sociale Zaken W.F. (Willem) Visser besluiten B en W van Velsen begin jaren vijftig meer te investeren in de huisvesting van ouden van dagen. Eind 1945 zijn er 19 woningen voor bejaarden in Velsen. In 1953 telt Velsen ruim drieduizend personen van 65 jaar en ouder en slechts 67 woningen voor ouden van dagen, met nog acht in aanbouw. Veel hulpbehoevende ouderen wonen dan nog noodgedwongen in “gewone” woningen, al dan niet inwonend bij familie.

Begin 1953 doen B en W een voorstel voor de bouw van een verzorgingstehuis voor bejaarden aan de Rijnstraat in de nieuwbouwwijk Rivierenbuurt. Het complex biedt, naast diverse zorgvoorzieningen, een- en tweepersoonskamers en dertig aparte woningen.

Op 24 februari 1953 keurt de gemeenteraad het voorstel goed. Later dat jaar vindt de aanbesteding plaats en kan de bouw beginnen. Het complex is ontworpen door architect J. Schipper jr. uit Zaandam en kent een sobere naoorlogse architectuur. Het hoofdgebouw met de ingang aan de Rijnstraat krijgt drie woonlagen en een toren met een liftschacht. Dit wordt de eerste lift in een openbaar gebouw in Velsen. De bouw komt langzaam op gang omdat de aannemer, de firma De Haan en Reek uit Alkmaar, met personeelsmoeilijkheden kampt.

W.F. Visser

Begin 1955 wordt besloten dat het verzorgingscomplex de naam zal dragen van de wethouder die zo sterk voor de totstandkoming heeft gepleit: “W.F. Visserhuis”. Willem Visser is in 1885 in Steenwijk geboren en komt in 1914 in Velsen wonen. In 1923 wordt hij verkozen tot raadslid. In 1935 wordt hij wethouder van Sociale Zaken. Na de Tweede Wereldoorlog wordt hij in 1945 opnieuw wethouder van Sociale Zaken, met wederopbouw in portefeuille. Hij neemt op 70-jarige leeftijd eind augustus 1955 afscheid als wethouder.

Wegens faillissement van de aannemer en de daaropvolgende narigheden draaien de bouw en de inrichting van het W.F. Vissershuis uit op een financiële strop voor de gemeente Velsen. Maar uiteindelijk wordt de nieuwbouw grotendeels eind 1955 opgeleverd; de dertig woningen volgen in januari 1956.De lift, het alarmsysteem en de centrale verwarming volgen in de maanden na oplevering.

Hoge nood

Op 14 april 1956 vindt de opening plaats van het eerste gemeentelijke bejaardenhuis in Velsen. Het W.F. Visserhuis telt dan 25 tweepersoonskamers en 9 eenpersoonskamers, 8 aparte woninkjes, die we tegenwoordig “aanleunwoningen” zouden noemen, en 22 galerijwoningen. Eind dat jaar wordt al gesproken over herziening en uitbreiding van het complex. In 1961 wordt de IJmuidense aannemersfirma W.A. Rolvink de bouw gegund van een nieuwe vleugel, ontworpen door architect H. Peters van de gemeentelijke dienst voor Openbare Werken. In februari 1963 wordt deze nieuwe vleugel met 38 eenpersoonskamers in gebruik genomen.

Bij de opening van de nieuwe vleugel telt de wachtlijst voor het W.F. Visserhuis al zo’n driehonderd namen. In de loop van de zestiger jaren wordt de nood alleen maar hoger en constateert men dat de capaciteit voor de bejaardenzorg in Velsen te klein is en het Visserhuis verouderd is. Er worden plannen gemaakt voor drie nieuwe bejaardenhuizen. In oktober 1970 wordt Breezicht aan de keizer Wilhelmstraat in Oud-IJmuiden als “tweede Gemeentelijke bejaardentehuis” in gebruik genomen. In mei 1971 wordt diens tweelingbroer, het interkerkelijk bejaardencentrum De Moerberg aan de Zuiderkruisstraat in Duinwijk geopend. Een derde verzorgingshuis voor ouderen komt in Driehuis.

Nieuwbouw

In de zeventiger jaren ontstaat het plan voor de bouw van een nieuw verzorgingstehuis voor bejaarden ter vervanging van het verouderde en te kleine W.F. Visserhuis aan de Rijnstraat. Het terrein van de reinigingsdienst aan de Velserduinweg valt af als nieuwbouwlocatie. In 1977 valt de keuze op een terrein aan de Houtmanstraat, aan de voet van de watertoren. Op deze plek staat dan nog het uit de dertiger jaren daterende gebouw van het voormalige postkantoor, waar dan de School voor Praktische Vorming is gevestigd. Deze school krijgt na enkele jaren elders onderdak en het gammele gebouw aan de Houtmanstraat gaat tegen de vlakte. Begin jaren tachtig verrijst hier de nieuwbouw, naar ontwerp van de Amsterdamse architectencombinatie Peters en Boogers. In 1982 betrekt het W.F. Visserhuis de nieuwbouw.

Het oude complex aan de Rijnstraat wordt daarna gebruikt door onder meer de GGD en de Districts Geneeskundige Dienst. Het complex wordt in 2002 ontruimd en in de eerste helft van 2003 gesloopt. Hierna verrijst op dit terrein in de Rivierenbuurt de nieuwbouw van het tegenwoordige ‘Woonzorg- en revalidatiecentrum’ Velserduin.

Het Woonzorgcentrum W.F. Visserhuis aan de voet van IJmuidens iconische watertoren is tegenwoordig een van de woonzorglocaties van organisatie Zorgbalans. Vorig jaar vierde het W.F. Visserhuis, na een verbouwing van iets langer dan een half jaar, uitbundig het 65-jarig bestaan.

Foto:

Velsens eerste bejaardenzorgcentrum, het W.F. Visserhuis, in de Rivierenbuurt op een prentbriefkaart. Foto: Noord-Hollands Archief / Collectie van prentbriefkaarten van de Provinciale Atlas Noord-Holland, inv.nr. 44433