Wekelijks staan we in deze rubriek stil bij een IJmuidens onderwerp aan de hand van een foto en naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering aandacht voor het tegeltableau van Henk Schoorl.

Door Erik Baalbergen

Aan de Kompasstraatzijde van het IJmuider Zee en Havenmuseum aan de Havenkade hangt een kleurig tegeltableau. Het kunstwerk toont een vrolijk ogend vissersmannetje met een zuidwester. In zijn linkerhand houdt hij een eveneens vrolijk ogende vis bij de staart omhoog. Over zijn rechterschouder hangt een visnet. Rond zijn hoofd vliegt een kokmeeuw. In het water aan zijn voeten spartelt een vis en scharrelen een kreeft en een krab. Een typisch IJmuider tafereel met een minstens net zo typisch IJmuider achtergrond!

IJmuidens ontwerp

Een informatiebordje rechtsonder het tableau onthult: ‘Dit geveltableau is ontworpen door Ben van der Kolk. Het heeft jarenlang de gevel gesierd van het gebouw van Henk Schoorl aan de Halkade in IJmuiden’. De visliefhebber herkent in het mannetje met vis en net ongetwijfeld het logo van de vishandel van Henk Schoorl, dat jarenlang aan de Halkade gevestigd is geweest. De bekende en artistieke IJmuidenaar Ben van der Kolk (1932-2012) heeft het tableau begin jaren negentig voor de firma Henk Schoorl ontworpen.

In de linkeronderhoek van het tableau lezen we het bijna cryptische: ‘St. Joris Beesel Herm Driessen 1994’. Op basis van het ontwerp van Van der Kolk vervaardigt beeldend kunstenaar Herm (Herman) Driessen het tegeltableau in 1994. Herm Driessen is in dienst van het Atelier St. Joris, onderdeel van de Keramische Industrie St. Joris in het Limburgse Beesel.

Zeeviscentre

Het tegeltableau krijgt een prominente plek in de buitengevel van het nieuwe, in augustus 1994 geopende Zeeviscentre van Henk Schoorl halverwege de Halkade. In dit opvallende gebouw zitten de Netto Vismarkt en het Petit Restaurant van Henk Schoorl, een vergader- en partycentrum en het visrestaurant Imko’s.

IJmuidenaren weten jarenlang de weg naar Henk Schoorl te vinden voor een lekker visje. Het veelgeprezen Imko’s Restaurant van chef-kok Imko Binnerts heeft in de jaren 1999-2003 zelfs een Michelinster. Ongetwijfeld vanwege de verpaupering in het omliggende havengebied loopt de klandizie van Imko’s terug. Imko wil het sterrenrestaurant verkopen maar weet geen koper te vinden en moet in 2004 de deuren sluiten. Henk Schoorl wil het ook rustiger aan gaan doen na een leven van hard werken in de vis. Hij verkoopt de zaak aan een investeringsmaatschappij. Deze maatschappij heeft blijkbaar weinig met vis want de zaak wordt al snel gesloten.

Bewaard

Vanaf dat moment slaat de verkrotting toe en valt het gebouw ten prooi aan vandalisme en zwervers. In 2011 wordt het gebouw gesloopt. Het sloopbedrijf weet het tegeltableau ongedeerd uit de gevel te redden. In de keuken van het gesloopte pand bevindt zich ook nog een geglazuurde afbeelding van het bedrijfsembleem. Volgens een krantartikel heeft de sloper deze ook grotendeels weten te redden. Ik heb nog niet kunnen vinden of dit kunstwerk bewaard is gebleven. Van het zeeviscentre zelf rest niets meer dan een braakliggend stukje grond, naast het op enkele panden na leegstaande Les Halles.

Het tegeltableau wordt aan het IJmuider Zee en Havenmuseum aangeboden en krijgt een prominente plek in de buitengevel van de voormalige gemeentelijke visserijschool. Op maandag 29 oktober 2012 onthult Ben van der Kolk het opnieuw geplaatste kunstwerk, in aanwezigheid van onder anderen de heer en mevrouw Schoorl. Zo is een tastbare herinnering aan een mooi IJmuider visbedrijf, met elke dag heel veel soorten verse vis, voor heel IJmuiden zichtbaar bewaard gebleven!