De voormalige Zeewijkschool

In deze rubriek staan we even stil bij een typisch IJmuidens onderwerp aan de hand van een foto en naar aanleiding van de actualiteit, een bijzondere gebeurtenis, een evenement of gewoon een van de mooie taferelen die IJmuiden biedt. In deze aflevering aandacht voor de voormalige Zeewijkschool.

Door Erik Baalbergen

Al in de jaren vijftig, terwijl de aanleg van de nieuwbouwwijk Duinwijk nog in volle gang is, wordt gesproken over de volgende uitbreiding van IJmuiden. Zeewijk wordt een moderne woonwijk met flats en veel groen in het duingebied ten zuidwesten van Duinwijk. In 1965 start de aanleg. In zeven jaar tijd worden er 1785 woningen gebouwd.

Veel kinderen

In een nieuwbouwwijk als Zeewijk komen veel jonge stellen en gezinnen te wonen. Het aantal kinderen zal snel groeien en dus zijn er nieuwe scholen nodig. In het uitbreidingsplan ‘Zeewijk’ uit 1961 wordt rekening gehouden met drie lagere scholen en vier kleuterscholen. Eind oktober 1962 krijgt de gemeente een urgentieverklaring voor de ‘stichting van een zesklassige openbare lagere school’. Vanaf dat moment wordt de bouw van een lagere school en een kleuterschool aan de dan nog verder in Zeewijk door te trekken Orionweg voorbereid.

Noodlokalen

Met ingang van het schooljaar 1963-1964 kunnen ouders hun kinderen voor de toekomstige en nog naamloze openbare lagere school in Zeewijk inschrijven via de Pleiadenschool. Het jaar daarop kunnen leerlingen voor de ‘School in Zeewijk’, met schoolhoofd H. Jonkers, ingeschreven worden in het ‘MAVEM-gebouw’ aan de Mercuriusstraat. (MAVEM is een IJmuidense fabrikant van geprefabriceerde gebouwen, en heeft IJmuiden voorzien van veel tijdelijke schoolgebouwen, onder meer die van de Prins Bernhard HBS tussen de Venusstraat en de Eenhoornstraat.).

In aanloop naar de opening van de nieuwbouwschool in Zeewijk krijgen kinderen uit Zeewijk les in noodlokalen aan het Gijzenveltplantsoen. De gemeente zorgt voor vervoer tussen Zeewijk en deze lokalen.

Nieuwbouw

Gemeentearchitect H. Peters maakt het ontwerp voor een nieuw schoolgebouw in het duinterrein achter de dan nog te bouwen twaalfhoogflat aan de Orionweg in Zeewijk. Deze flat verrijst als eerste van de vier geprojecteerde twaalfhoogflats in Zeewijk, krijgt in 1967 de eerste bewoners en wordt in 2017 gesloopt.

De school krijgt een paviljoensgewijze indeling, met naast een handenarbeidlokaal drie paviljoens met elk twee lokalen, garderobe en toiletruimte. De paviljoens komen uit op een centrale hal met de ingang. Vóór elk lokaal ligt een plateau voor het geven van buitenles op mooie dagen. De speelplaats is door een fietsenstalling in twee delen verdeeld, om kinderen uit de lagere en de hogere klassen gescheiden te houden. Daarnaast krijgt de school een binnenplaats met natuurlijke duinbegroeiing, een vijver en een beeld. Aannemer H.M. Koning uit Santpoort begint in mei 1964 met de bouw. In februari 1965 wordt besloten om de nieuwe school op het adres Orionweg 286 de naam Zeewijkschool te geven.

Nog meer kinderen

Op vrijdagmiddag 18 juni 1965 opent wethouder H. de Boer de openbare lagere Zeewijkschool. In zijn openingsspeech geeft de wethouder aan dat er in de nieuwbouwwijken dan al gebrek is aan zo’n twaalf lokalen voor de kleuterscholen en lagere scholen. Bij de opening heeft de school zeven lokalen. In het voorjaar 1967 valt het besluit om de Zeewijkschool, die dan 213 leerlingen heeft, met zes lokalen uit te breiden. Noodgedwongen worden in schooljaar 1967-1968, als de school 261 leerlingen heeft, klaslokalen ingericht in de hal en in het handenarbeidlokaal, en worden er noodlokalen ingezet. Begin 1969 start de bouw van de uitbreiding. Met ingang van schoolseizoen 1969-1970 heeft de Zeewijkschool zes lokalen extra. Het eerste schoolhoofd Harm Jonkers gaat per 1 augustus 1970 met pensioen en wordt opgevolgd door J.M. (Jaap) Schols.

Naast klaslokalen is er behoefte aan een gymnastieklokaal in Zeewijk. In maart 1971 start bij de Zeewijkschool de bouw van een kopie van de Duinwijkzaal in het Gijzenveltplantsoen. De ingebruikname volgt zes maanden later, op 16 september 1971. Meerdere scholen en sportverenigingen gaan gebruik maken van deze zaal.

Tweede Zeewijkschool

Naast de uitbreiding van de Zeewijkschool wordt vanaf begin jaren zeventig gewerkt aan plannen voor een tweede openbare lagere school in Zeewijk, nabij de hoek Kruisberglaan en Schiplaan. Deze school wordt aanvankelijk aangeduid als de ‘Tweede Zeewijkschool’ en de ‘Nieuwe Zeewijkschool’. De bouw, ook naar ontwerp van H. Peters, vindt plaats in 1974/1975. Het gebouw staat direct naast de openbare kleuterschool Drie in de Pan. De nieuwe school wordt als ‘De Regenboogschool’ op 31 oktober 1975 officieel geopend.

Brand en nieuwbouw                                                                 

Zeven jaar later treft een ramp de Zeewijkschool. Op zondagmorgen 13 juni 1982, vlak voor de zomervakantie, breekt brand uit. Deze verwoest het grootste deel van de Zeewijkschool. Een klein deel, onder andere de gymzaal, blijft behouden. Na een zomervakantie van tien in plaats van de gebruikelijke zes weken gaat de school verder in een noodcomplex in het duin tussen de afgebrande school en de Ampèrestraat. Intussen worden de resten van het schoolgebouw gesloopt en worden plannen gemaakt voor nieuwbouw.

De nieuwbouw komt op een iets andere locatie, dichter bij de Orionweg, naast de in september 1966 geopende openbare kleuterschool De Merels, op het adres Orionweg 576. De eerste steen voor de nieuwbouw wordt op 13 juni 1985, exact drie jaar na de brand, gelegd door Mirjam Kuipers en Paula Zwier, leerlingen van de Zeewijkschool die beide op 13 juni jarig zijn. Ook het bij de brand beschadigde bronzen beeld Centaur van kunstenaar Arthur Spronken, dat op het binnenpleintje van de oude school stond, krijgt een plekje bij de nieuwbouw. In 2013 wordt het beeld herplaatst in het Watertorenpark.

Minder kinderen

Met het ingaan van de Wet op het Basisonderwijs in 1985 fuseert de Zeewijkschool met De Merels tot Openbare Basisschool De Dennekop. In de jaren negentig van de vorige eeuw, als de ‘kindergolf’ in Zeewijk flink is afgenomen, fuseren De Dennekop en De Regenboogschool en gaan verder als De Zebra. Later verdwijnt De Zebra uit het gebouw en trekt de Pleiadenschool tijdens de nieuwbouw op het Pleiadenplantsoen tijdelijk in het gebouw. Begin schooljaar 2006-2007 betrekt basisschool De Klipper locatie Zeewijk het dan weer leegstaande schoolgebouw aan de Orionweg. In 2012 wordt het oude schoolgebouw afgebroken en vervangen door nieuwbouw. Basisschool De Origon opent op 12 september 2014 haar deuren op deze locatie.

Fotobijschrift: De Zeewijkschool in 1965. Op de achtergrond rechts de Bellatrixstraat en in het midden de Orionweg. Foto: P.J. Roos, Noord-Hollands Archief / Beeldcollectie van de gemeente Velsen, inv.nr. 16571.