Velsen – Al jaren borrelde het bij Sophie Boreel van binnen. Ze wist: ooit wil ik gaan schrijven en een roman uitbrengen. Het kwam er echter nooit van, er was steeds wel een reden te bedenken om het project uit te stellen. Gaandeweg kwam ze echter tot het inzicht dat die mentaliteit niet tot resultaten leidt. ,,Je kunt altijd wel belemmeringen voor jezelf blijven opwerpen, maar dan gebeurt iets dus nooit. Inmiddels weet ik: begin gewoon, wat kan je het je schelen?’’ Haar eerste roman koppelt ze aan een goed doel: geld inzamelen voor de strijd tegen de ziekte ALS.

Door Raimond Bos

De naam Boreel is onlosmakelijk met de gemeente Velsen verbonden. Het was Jacob Boreel Jansz. (1711-1778) die in maart 1742 de buitenplaats Beeckestijn kocht. Hij was lid van een welvarende en invloedrijke Amsterdamse familie. Jaap Boreel, de echtgenoot van Sophie, is geen directe afstammeling van deze vroegere bewoner van Beeckestijn, maar: ,,De familie Boreel is niet heel groot, Jaap is onderdeel van een andere tak van dezelfde familie.’’ Dat Sophie en Jaap enkele jaren geleden besloten om van Overveen naar Velsen-Zuid te verhuizen en zich te vestigen in het gebied waar de naam Boreel al zo bekend is, maakt deze plek voor hen extra speciaal. ,,We wilden in de randstad wonen, maar tegelijk ook in een groene omgeving. Ik vind Velsen een geweldige gemeente, juist vanwege de uitersten, de tegenstellingen die je vindt in dit gebied. De mooie buitenplaatsen die je hier hebt, versus de industrie.’’

In ieder mens zit een roman

Sophie groeide op in Den Haag en was binnen haar familie de eerste die aan een universitaire studie begon. ,,Daardoor kwam ik in een wereld terecht die ik niet kende. Ik studeerde Nederlands en mijn hoogleraar van toen is voor mij een zeer inspirerende figuur geweest. Hij zei: in ieder mens zit een roman. Eigenlijk wilde ik vanaf dat moment al een boek gaan schrijven.’’ Tegelijk sloeg bij Sophie ook de twijfel toe. Ze vroeg zich af of ze daartoe eigenlijk wel in staat zou zijn. Het schrijven ging haar op zich goed af, maar een heel boek? ,,Ik maakte het in mijn hoofd veel groter dan het in feite is. De laatste tien jaar heb ik mezelf aangeleerd om het juist heel klein te maken. Er zijn heel veel mensen die zeggen: ik zou dit of dat nog wel eens willen doen. Of ze geven aan dat ze binnenkort met iets willen starten. Maar wanneer is binnenkort? Je kunt het ook gewoon nu doen. Eventuele obstakels kun je nemen op het moment dat ze op je pad komen. Soms moet je een zijweg of een omweg nemen, maar als je in elk geval alvast begint, kom je vanzelf ergens uit.’’

Zwemmend over de Hellespont

Ten tijde van de coronalockdown besloot Sophie om de daad bij het woord te voegen. Ze begon aan het schrijven van de roman ‘De oversteek van de Hellespont’ en haar eigen ervaringen uit de studententijd gebruikte ze als basis bij het creëren van hoofdpersoon Maureen. De Hellespont is een zeestraat in Turkije, waarover een beroemde legende wordt verteld. Het verhaal gaat over Leander, die de Hellespont overzwemt om zijn geliefde Hero te kunnen bezoeken. Sophie: ,,Elk jaar is in Turkije een zwemevenement waarbij de deelnemers, net als in de legende, de Hellespont overzwemmen. Dat gebeurt op 30 augustus, de dag waarop Turkije de overwinning op de Griekse troepen herdenkt. In 2011 maakte Jaap deel uit van een groep van veertien vrienden, die samen besloten om aan dat evenement deel te nemen. Ze deden dat om geld in te zamelen voor hun vriend Weert-Jan, die leed aan de ziekte ALS. Ze hebben een jaar lang getraind, ook onder leiding van Pieter van den Hoogeband in diens zwembad in Eindhoven. Het leverde uiteindelijk 90.000 euro op voor het goede doel.’’

Amsterdam City Swim

In dezelfde periode werd Sophie ernstig ziek. Zo ernstig zelfs, dat enige tijd onduidelijk bleef of ze wel beter zou kunnen worden. Sophie: ,,Jaap is niet afgereisd naar Turkije om mee te doen, hij bleef hier om mij te kunnen steunen. We spraken af dat als ik beter zou worden, we het jaar erop de zwemtocht samen zouden doen. Ik had mijn bedenkingen. Kon ik dat wel? Maar toen zei iemand tegen me: wat als je er wél voor gaat trainen? Precies dat thema, van wel of niet iets doen, heb ik in mijn boek uitgediept. Hoofdpersoon Maureen komt uit een gezin zonder boeken, zonder inhoudelijke discussies en zonder kunst en cultuur. Ik heb haar geplaatst in een omgeving waar dat juist wel heel erg het geval is. Daarbij had ik de buitenplaats Beeckestijn in gedachten.’’ De actie van de vriendengroep vormde overigens de basis voor het opzetten van een nieuw evenement in eigen land: Amsterdam City Swim. Dat evenement is er sindsdien jaarlijks, met wederom als doel geld inzamelen voor wetenschappelijk onderzoek naar ALS en om de kwaliteit van leven van ALS-patiënten te verbeteren.

Drie maanden sabbatical

 Dat Sophie tegenwoordig elk jaar door de Amsterdamse grachten zwemt, mag opmerkelijk genoemd worden, want: ,,Ik vond zwemmen vroeger verschrikkelijk! Maar dat geeft wel meteen aan hoe je mindset je kan helpen om dingen te doen die je anders niet zou doen.’’ Sophie, moeder van twee dochters en als docent bij de opleiding Engineering verbonden aan de faculteit Techniek van de Hogeschool van Amsterdam, gebruikte in eerste instantie de zondagochtenden om aan haar roman te werken. ,,Steeds kleine stukjes, maar uiteindelijk heb ik in overleg met mijn werkgever een sabbatical van drie maanden genomen en ook de vakanties gebruikte ik om te schrijven. Van al die stukjes moest ik uiteindelijk een verhaal maken. Onder begeleiding van een schrijfcoach heb ik het zelfs nog een keer helemaal omgegooid.’’ Inmiddels is het boek af en is Sophie druk bezig met het vergaren van donaties om het daadwerkelijk te kunnen uitgeven. Hiervoor is ze op het platform www.voordekunst.nl een inzameling gestart.

Gulle sponsors krijgen boek cadeau

Op zondag 8 september vindt de Amsterdam City Swim weer plaats en natuurlijk is Sophie daarbij van de partij. Ze hoopt uiteraard op veel sponsors, zodat er veel geld naar het bestrijden van de ziekte ALS gaat. ,,Alle onkosten voor het evenement worden uit de inschrijfgelden van de deelnemers betaald. De sponsoropbrengst gaat dus helemaal naar het goede doel’’, legt ze uit. Om mensen over de streep te trekken en gul te laten geven, stelt ze een gratis exemplaar van haar roman in het vooruitzicht aan iedereen die haar deelname aan de Amsterdam City Swim met tenminste veertig euro ondersteunt. ,,Het streven is om de eerste oplage van het boek in november gereed te hebben.’’ Wie een bijdrage wil leveren aan de totstandkoming van het boek zelf, kan op https://www.voordekunst.nl/projecten/17471-zwemmen-verbindt terecht. Voor sponsoring van Sophies deelname aan de Amsterdam City Swim is www.amsterdamcityswim.nl/fundraisers/sophie-boreel de webpagina om te bezoeken.

Over de ziekte ALS

ALS (amyotrofische laterale sclerose) is een ziekte die de zenuwen die de spieren aansturen aantast. Omdat de motorische zenuwcellen afsterven, komen de signalen vanuit de hersenen en het ruggenmerg niet meer bij de spieren aan. Dit heeft tot gevolg dat de spieren één voor één uitvallen. Na de eerste symptomen leven patiënten gemiddeld nog drie tot vijf jaar. Nederland telt gemiddeld ongeveer 1.500 mensen met ALS of de aanverwante ziekten PSMA en PLS. Ieder jaar komen er 500 nieuwe patiënten bij en overlijden er ook 500. Stichting ALS Nederland financiert wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaak en behandeling van ALS, PSMA en PLS. Verder zet de organisatie zich ook in voor een betere kwaliteit van zorg en leven van patiënten en hun naasten. Kijk op www.als.nl voor uitgebreide informatie.

Sophie Boreel in museumhuis Beeckestijn bij de plattegrond van de tuin op de buitenplaats. Deze plek wordt in haar debuutroman beschreven. Foto: Bos Media Services