IJmuiden – Afgelopen vrijdagmiddag werd in de loodsenzaal van het IJmuider Zee- en Havenmuseum de nieuwe expositie ‘Redders op Zee in IJmuiden’, geopend. Deze tentoonstelling sluit aan bij de landelijke viering van 200 jaar KNRM. In het hele land wordt aan dit bijzondere jubileum van de KNRM aandacht besteed in maritieme musea. Natuurlijk ook in IJmuiden, waar de KNRM, sinds de opening van het Noordzeekanaal, een belangrijke post heeft en waar sinds 1994 ook het hoofdkantoor en het magazijn van de KNRM zijn gevestigd.

Door Ingeborg Baumann

Voorzitter van het Zee en Havenmuseum en oud-vrijwilliger KNRM Cor Oudendijk heet iedereen welkom in de ‘gezelligste zaal van IJmuiden’. Als altijd is Oudendijk welbespraakt en vertelt: ,,Tweehonderd jaar KNRM wordt in dertien verschillende maritieme musea gevierd maar als je érgens moet gaan kijken is het natuurlijk hier wel. Als kind stond ik al ademloos naar de Neeltje Jacoba te staren, de KNRM is zowel de brandweer als de ambulancedienst te water. Dat is en blijft fascinerend. Net als iedereen moest ook ik gedoopt worden toen ik ouder was en vrijwilliger werd, het was december, ijskoud en mijn pak was lek. Daar lag ik dan. Dan pas ervaar je wat een drenkeling moet voelen. Je moet een sterk karakter hebben bij de KNRM, alleen dan kun je dit werk aan. Het zijn dus mannen en vrouwen om heel trots op te zijn.’’

De 112 van de zee

Daarna werd de tentoonstelling officieel geopend, na weer een praatje natuurlijk, door Peter van de Meerakker, voorzitter van KNRM-reddingstation IJmuiden en algemeen directeur van Zeehaven IJmuiden. ,,Tweehonderd jaar, dat moet je even laten inwerken. Zo lang bestaat IJmuiden nog niet. In 1876 ontstond er ‘iets’ van een station hier, nog niet met een boot maar met een ‘vuurpijltoestel’. Later dat jaar kwam de eerste reddingboot. Normaal is dat de burgemeester voorzitter is van een plaatselijk KNRM-station. Hier niet. Hier moesten ze toentertijd kiezen tussen de burgemeester en ‘de Paus’, de directeur van de Zeehaven dus. Het is een unicum, KNRM doet het al 200 jaar zonder financiële steun. Het is de 112 van de zee!’’ En hij rijmt verder: ,,Daar red je levens mee! Het zijn mensen die wat overhebben, óók voor elkaar. Je staat 24/7 paraat met je pieper op zak. Het is prachtig en dankbaar en ook fotogeniek werk. Dat blijkt uit deze tentoonstelling waarin heden en verleden prachtig verbonden zijn.’’ Dan bedankt iedereen curator Wilhelmina Oostenrijk voor haar fantastische werk en wordt op traditionele wijze met het luiden van de scheepsbel de expositie geopend.  

Geschiedenis

Na het graven van het Noordzeekanaal kwam IJmuiden in aanmerking voor het stationeren van een reddingboot. In 1876 werd de eerste roeireddingboot aan de noordzijde van het kanaal gestationeerd. Jarenlang was IJmuiden de thuishaven van de beroemde reddingboot Neeltje Jacoba. Tegenwoordig ligt het materieel van de KNRM in IJmuiden klaar in de vissershaven. De reddingboot Johanna Louisa is sinds 1968 operationeel en vanaf begin 2003 ook de snelle (34 knopen) reddingboot Koos van Messel en de Nh1816.

Tenstoonstelling

In de tentoonstelling wordt een overzicht gegeven van het station IJmuiden, de reddingboten en redders van toen en nu aan de hand van foto’s, films en reddingbootmodellen. Daarnaast is in de authentieke strandkar van de ZHNRM een maquette te bewonderen hoe in het verleden een strandredding met behulp van een lijnmortier, wippertoestel en mechanische schijnwerpers werd uitgevoerd. Zowel in beeld als geluid worden bijzondere reddingverhalen verteld, zoals de reddingen van de ss. Salento en de bijzondere redding van de fotograaf van Flying Focus, reddingen die ook redders niet snel zullen vergeten.

Het museum is geopend op woensdag-, vrijdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 13.00 tot 17.00 uur. In de meivakantie is het museum (extra) geopend van dinsdag- t/m zondagmiddag. Zaterdag 27 april (koningsdag) is het museum gesloten. Zie www.zeehavenmuseum.nl voor actuele informatie. Museumkaart geldig. Adres: Havenkade 55, IJmuiden.

Hoofdfoto: De beide heren zitten vol verhalen over KNRM. Foto’s: Ingeborg Baumann