Regio – In april werden dagelijks ongeveer 4500 Nederlanders getest op het coronavirus, ruim een half jaar later is de capaciteit uitgebreid naar zestigduizend personen en zelfs het uitvoeren van negentigduizend tests per dag moet met de nieuwe sneltest haalbaar zijn. Maar elke extra test betekent ook een extra telefoontje om de uitslag te communiceren. Inwoners van de gemeente Velsen worden gebeld door medewerkers van GGD Kennemerland. De organisatie heeft hiervoor een aantal extra medewerkers in dienst genomen. Eén van hen is de 21-jarige Julia te Velde uit Leiden.
Julia studeert geneeskunde en behaalde in juni van dit jaar haar bachelor. Voordat ze aan de coschappen gaat beginnen, zodat ze uiteindelijk zelfstandig patiëntenzorg kan gaan verlenen, besloot ze een tussenjaar te nemen. Ze vertelt: ,,Ik wilde eigenlijk als doktersassistente gaan werken. Veel studenten kiezen daarvoor. Maar toen kwam het coronavirus en ik wilde daar iets mee doen.’’ Julia reageerde in augustus op een vacature van GGD Kennemerland en werd aangenomen. Sindsdien reist ze voor haar werk vanuit haar woonplaats Leiden naar Haarlem, waar zich het kantoor van GGD Kennemerland bevindt. ,,Twintig minuutjes met de trein en dan verder met de fiets.’’ Haar taken variëren van het nabellen van geteste personen tot het assisteren in de testbus, die rondrijdt in de regio Kennemerland om de coronatest op locatie te kunnen uitvoeren. Deze maand start ze ook met het geven van voorlichting over het coronavirus op scholen. De eerste ervaring daarmee heeft ze al opgedaan in IJmuiden, waar ze onlangs de maritieme opleiding van het Nova College bezocht.
Contactonderzoek
Begin oktober stopte de GGD met het uitvoeren van het bron- en contactonderzoek, omdat er niet meer voldoende capaciteit was om die taak naar behoren te kunnen uitvoeren. Het aantal besmettingen steeg daarvoor veel te snel. ,,Het nabellen van alle mensen met wie iemand in contact is geweest, kost heel veel tijd. Het was gewoon niet meer te behappen. Daarom vragen we nu aan de positief geteste mensen om dat zelf te doen.’’ Gedurende de eerste anderhalve maand van haar werk konden inwoners van deze regio dus nog onverwacht een telefoontje krijgen van Julia met de mededeling dat ze in contact waren geweest met iemand die positief getest was op het coronavirus. ,,Dat bellen ging me redelijk goed af. Je wordt goed ingewerkt en als je zelf gaat bellen, zit er iemand bij die meeluistert. In het begin vond ik het wel spannend, maar als je het een paar keer gedaan hebt, weet je precies wat je moet vragen en hoe je op antwoorden moet reageren.’’
Overtuigen
Wanneer iemand zich laat testen, wordt diegene altijd door een medewerker van de GGD gebeld zodra de uitslag bekend is. Deze gesprekken verlopen over het algemeen vrij soepel, de persoon in kwestie weet immers dat er gebeld gaat worden. Heel anders ligt dat bij het bellen van mensen in het kader van het bron- en contactonderzoek. Julia: ,,Ik had soms iemand aan de lijn die me niet wilde geloven. Dan kreeg ik de vraag of ik wel echt van de GGD was en hoe men dat kon controleren. Eén keer weigerde iemand om mee te werken, maar ze belde uiteindelijk de volgende dag terug. Dat was wel fijn, want ik vond het heel jammer dat ik haar niet had kunnen overtuigen om mee te werken aan het onderzoek.’’ Beperkt het onderzoek zich tot Nederland, of wordt er ook over de grens gebeld? ,,Ik heb het zelf niet hoeven doen, maar collega’s hebben bijvoorbeeld ook naar Duitsland gebeld. Er wordt ook veel bron- en contactonderzoek in het Engels gedaan en we hebben brieven met informatie in het Engels, Turks en Duits klaarliggen.’’
Vragenlijst
Sinds oktober houdt Julia zich niet meer bezig met bron- en contactonderzoek, maar belt ze alleen nog met mensen die zich hebben laten testen. ,,Voorheen was ik degene die ze moest vertellen wat de testuitslag was, maar nu kan iedereen met behulp van DigiD zelf inloggen en het testresultaat bekijken. Bijna iedereen die ik nu bel, heeft de uitslag al gezien. Alleen bij personen onder de 18 jaar ligt dat anders, want zij hebben geen DigiD. In die gevallen nemen we contact op met zowel het kind als de ouder.’’ Hoe verloopt het telefoongesprek waarin de testuitslag wordt besproken? ,,Het gesprek begint altijd met een controle, om te checken of ik de juiste persoon aan de lijn heb. Daarna wil ik als eerste weten hoe het met iemand gaat. Had iemand, die positief getest is op corona, dat verwacht? Is diegene erg geschrokken? Het is belangrijk om het gesprek fijn te openen. We geven de ruimte om iemand te laten vertellen hoe diegene zich voelt en welke klachten er zijn.’’ Daarna wordt een standaard vragenlijst afgewerkt. We bespreken wie men heeft gezien tijdens de besmettelijke periode, we vragen of men bijvoorbeeld naar een museum, restaurant of sportclub is geweest en we informeren over de coronamelder-app. Ook vragen we hoe iemand denkt besmet te zijn.’’
Boos
Wanneer uit de testresultaten blijkt dat er veel besmettingen zijn op één specifieke locatie, vormt dat voor het team van de GGD aanleiding om die locatie extra onder de loep te nemen. Verder krijgen de personen, bij wie het coronavirus is vastgesteld, de opdracht mee om zelf hun contacten na te bellen en ze op de hoogte te stellen van de besmetting. Werkt iedereen daar altijd goed aan mee? ,,Over het algemeen wel. Helaas komt het wel eens voor dat mensen niet willen meewerken. Dat is de keerzijde. Ik kreeg iemand aan de lijn die het allemaal zelf wel zou regelen en onze hulp niet nodig had. Soms worden mensen boos omdat ze niet gestoord willen worden. Maar we geven niet op na één keer bellen. In zeven van de tien gevallen krijgen we iemand direct aan de lijn. Als we mensen niet kunnen bereiken, proberen we het de volgende dag opnieuw. In het begin werden mensen ook wel eens boos omdat de testuitslag vertraagd was. Maar dat gebeurt nu bijna niet meer, omdat we een veel hogere testcapaciteit hebben.’
Voor Julia bestaat het werk bij de GGD uit meerdere facetten. Ze spreekt niet alleen de mensen die getest zijn, ze gaat ook mee met de testbus om mensen op locatie een coronatest aan te kunnen bieden. ,,De testbus is er voor mensen die niet naar de testlocatie kunnen komen en voor mensen die heel bang zijn voor een test, bijvoorbeeld mensen met een beperking. In de testbus heb je per persoon iets meer tijd. We kregen laatst een gehandicapt meisje in de bus, ze vond het doodeng en was helemaal overstuur. Ze had geen idee wat haar te wachten stond. Dat kan ik wel begrijpen. Het is heel naar als je niet weet wat er gaat gebeuren.’’ In de ochtend staat de testbus twee uur lang op een verzamelpunt, daarna worden andere locaties bezocht, zoals een verpleeghuis of individuele personen aan huis. Zelfs een cruiseschip in IJmuiden werd onlangs door de testbus bezocht. Mooie momenten zijn er ook: ,,In Hoofddorp kwam een man ons een heleboel van die repen brengen, Snickers, Mars, enzovoort. Hij vond het fantastisch wat we deden. We hebben ze met handschoenen aangepakt en eerst zorgvuldig ontsmet.’’ (Bos Media Services)