Velsen – Het is kwart over 8 in de ochtend op de donderdag na de Provinciale Staten en Waterschap verkiezingen en er zitten al veel mensen aan de koffie in Sporthal Oost aan het Tiberiusplein in IJmuiden. De meesten een beetje stilletjes en met kleine ogen van de slaap. Er is vanaf 21.00 uur woensdagavond tot heel diep die donderdagochtend een eerste telling geweest. Op partijniveau. Vandaag worden deze stemmen verder uitgesplitst op kandidaten voor de diverse partijen.

Door Ingeborg Baumann

,,Tot hoe laat ben jij bezig geweest?’’, vraagt een meneer aan de dame naast hem. ,,Nou ik lag om 4 uur vanochtend in mijn bedje’’, zegt ze terwijl ze een in de haast gekocht croissantje verorbert. Dat zijn dus maar een paar uurtjes slaap maar dat laat niemand blijken. ,,Ik heb A gezegd en ik zeg gewoon ook B. Het is trouwens best gezellig allemaal.’’

Vier-ogenprincipe

Er wordt geteld door middel van de CRAFT-telmethode die preciezer is dan andere methoden, maar het is ook veel extra werk. Je begint met twee stapels van ‘even’ en ‘oneven’ biljetten. Dan wordt het op partijen gesorteerd, en verder. Het gaat stap voor stap. Tellers werken in het hele proces met het vier-ogenprincipe. Meerdere mensen kijken naar een formulier, waardoor fouten eerder opgemerkt worden. Ook zijn er verschillende ‘checks’ op bijvoorbeeld blanco en niet geldige stemmen. Tevoren hebben de tellers een online cursus moeten volgen in deze methode en werden heel regelmatig geïnformeerd over allerlei praktische zaken door Niels van Huijssteden, teamleider gemeente Velsen. Het tellen wordt niet bepaald makkelijker door de grote hoeveelheid partijen. Stonden veel mensen al te worstelen in het stemhokje met het enorm grote formulier, voor de tellers is het ook een aanslag op de reikwijdte van hun armen.

Formulier voor formulier

In de sporthal staan twaalf tafels, meestal zijn het er maar acht dus er is lekker gestemd, opgesteld. Daar zitten telkens de duo’s die gaan tellen. Formulier voor formulier. Uitvouwen, nummer van de kandidaat noemen, aan je partner geven die het nummer weer herhaalt en turft op de lijst. Samen de turfjes tellen en noteren. In veel gevallen klopt dit getal met de eerste telling op partijniveau maar soms ook niet. Voor de zekerheid nog eens tellen dan. Maar de telling van vandaag is bindend. Er lijkt geen eind te komen aan de boxen met stemformulieren en iedereen haalt toch min of mee opgelucht adem als de Waterschappen aan de beurt zijn. Dat gaat een stuk sneller.

Tussendoor wordt iedereen voorzien van een lunch met broodjes kroket, broodjes gezond en de oer-Hollandse bolletjes met kaas of ham. Er wordt flink toegetast. Er zijn ook mensen aan het tellen die op een of andere manier met de gemeente te maken hebben. Zoals Elodie Neijssel (32), Sociaal Juridische Dienstverlening. ,,Op deze manier kan ik mijn steentje bijdragen aan de democratie en participeren. Heel basis dus.’’ Jolanda Visser is voorzitter van de tafel waaraan Elodie zit. Ze heeft het druk. Rond een uur of vier die middag zijn alle formulieren geteld en gaan de mensen langzaamaan naar huis. Burgemeester Dales kan de processen-verbaal en onderliggende stukken overdragen aan het centraal stembureau.

Jolanda Visser heeft een verantwoordelijke taak als voorzitter. Foto: Ingeborg Baumann