IJmuiden – Na ruim twintig jaar neemt Jan Weber (1941) volgende week afscheid van zijn vrijwilligerswerk bij Stichting OIG-IHD. Hij begon destijds als chauffeur bij de organisatie, maar werkte daarna jarenlang als coördinator van de kringloopwinkel. Volgende week kunnen de bezoekers hem daar voor het laatst tegenkomen in die functie. Heel wat uren van zijn vrije tijd heeft Jan in de loop der jaren doorgebracht in het pand aan de Industriestraat 66, waar hij eigenhandig zorgde voor de aankleding en winkelinrichting.

Door Raimond Bos

Eigenlijk wilde Jan zo’n zes jaar geleden al afscheid nemen van zijn vrijwilligersbaan als coördinator. ,,Ik had al een vervanger, maar hij koos ervoor om te gaan emigreren. Anders was ik er al uit geweest, want ik vond het toen wel mooi geweest.’’ Het besef dat de kringloopwinkel een coördinator nodig heeft om te kunnen blijven bestaan, weerhield hem er destijds van om op te stappen. ,,Ik had er zo veel werk ingestoken, het zou zonde zijn geweest om dat zomaar te laten gaan. Daarom ben ik gebleven.’’ Inmiddels tikt Jan bijna de 82 aan en heeft hij alsnog de knoop doorgehakt. Twee dames uit het team van vrijwilligers nemen zijn taken na volgende week over. Zijn echtgenote Gitta (1942), ook al zo’n twintig jaar actief voor de stichting, blijft voorlopig nog doorgaan. Zij beperkt echter haar deelname tot de woensdag, de dag waarop de kringloopwinkel van 09.00 tot 12.00 uur wekelijks de deuren opent.

OID-IHG

De organisatie bestaat al sinds 1965 en werd opgericht als Stichting OIG, hetgeen staat voor Ontspanning Invaliden Gehandicapten. Na verloop van tijd splitste een deel van de organisatie zich af en ging verder onder de naam IHD (Invaliden Hulpdienst). Uiteindelijk besloten de twee organisaties in 2000 zich weer te verenigen. Sindsdien prijkt de naam OID-IHD in het logo en op de voertuigen. Eén van de kerntaken van de organisatie is het vervoeren van inwoners van de gemeente Velsen die niet in staat zijn zelfstandig gebruik te maken van het openbaar vervoer. Hiervoor heeft de stichting onder meer de beschikking over een aantal rolstoelbussen. Jan: ,,Ton Graafsma en Joop Wessel, twee vrienden van mij zaten al bij de stichting voordat ik erbij kwam. Na hun pensioen besloten ze om hier vrijwilligerswerk te gaan doen. Ze hebben mij er toen ook bij gesleurd. Inmiddels zijn ze allebei, veel te jong, overleden.’’ In de beginjaren bestonden de werkzaamheden van Jan uit het ophalen van mensen die deelnamen aan een uitje, zoals een dagje naar Amsterdam of Arnhem met de Zonnebloem of een Rijnreis. ,,Je krijgt echt een band met de mensen. Ik heb bijvoorbeeld samen met Jan Berkhout, inmiddels ook overleden, een keer of vijf een vrouw uit Zoetermeer naar Beauraing gebracht. Ze kreeg op haar dertiende de ziekte MS en lag vanaf haar negentiende op bed. Ze was uiteindelijk van haar tenen tot haar nek verlamd. Ze wilde graag op bedevaart, maar er was geen geld voor. Kinderen uit de buurt gingen auto’s wassen om geld in te zamelen. Ik heb nog steeds incidenteel mailcontact met haar, ze is inmiddels tegen de vijftig jaar.’’

Kringloopwinkel

De stichting telt wisselend zo’n 100 tot 130 vrijwilligers in diverse functies. Jan heeft bijna alle functies wel een keer bekleed. ,,Behalve bestuursfuncties, die heb ik nooit geambieerd. Ik zei altijd: ik hoef geen voorzitter te zijn. Laat mij maar wat doen!’’ Ongeveer elf jaar geleden nam de toenmalige coördinator van de kringloopwinkel afscheid. Jan sprong in het gat en zag direct mogelijkheden voor verbetering. Zijn achtergrond als werktuigbouwkundige bij het toenmalige Hoogovens kwam hem daarbij goed van pas. Hij blikt terug: ,,Het was een rokershol. Ik heb ja gezegd, op voorwaarde dat we eerst zouden gaan verbouwen. Er lag bijvoorbeeld geen vloer in het pand, we liepen gewoon op de straatstenen. We hebben de oude deuren van de meubelhal vervangen, vloeren gelegd en ook de lichtbakken en het meubilair vervangen. De elektrische overheaddeur die er nu in het pand zit, hebben we zelf geplaatst. Voor de carport heb ik tekeningen gemaakt van hoe de staalconstructie moest worden en met elkaar hebben we de complete uitvoering verricht. Voorheen konden de wilde katten, die hier in het havengebied leven, gemakkelijk binnenkomen. Die zaten dan ook in de kleding. Dat kan nu niet meer.’’

Kledingcontainers

Her en der in de gemeente staan containers waar inwoners hun gebruikte kleding in kwijt kunnen. Jan weet precies in welke containers doorgaans de best bruikbare items worden achtergelaten. ,,Dat geef ik door aan de chauffeurs. Dan zeg ik: die containers moet ik hebben. Dan brengen ze de inhoud ervan hierheen.’’ Op maandag en dinsdag wordt de kleding uitgezocht en gereed gemaakt voor de verkoop. Wat niet te verkopen is, gaat naar een opkoper en levert op die manier ook nog wat op. 

Mede met de inkomsten uit de verkoop bekostigt de stichting het wagenpark en de overige activiteiten, zoals diverse handwerkactiviteiten en andere gezellige samenkomsten voor inwoners van de gemeente Velsen.

Lintje

Het runnen van een kringloopwinkel lijkt misschien relatief eenvoudig, er blijkt toch heel wat bij te komen kijken. Jan somt op: ,,Het is niet alleen het uitzoeken van de spullen, alles klaarmaken voor de verkoop, maar je moet bijvoorbeeld ook de boekhouding bijhouden. Ik moet als coördinator financiële verantwoording afleggen aan de stichting. Gitta vult aan: ,,En je hebt gewoon iemand nodig bij wie de vrijwilligers terecht kunnen. Iemand met wie je kunt praten, maar die niet boven de mensen staat, maar ertussen.’’ 

De vrijwilligers lunchen altijd samen na afloop van de verkoop op woensdag. ,,Dat is een mooie uitlaatklep, als er iets vervelends is gebeurd dan kun je dat door te praten met elkaar samen een plek geven.’’ 

Voor hun jarenlange inzet ontvingen Jan en Gitta in 2020 allebei een Koninklijke onderscheiding. ,,We waren compleet verrast, want we wisten er totaal niets van. Een paar dames van de kringloopwinkel hadden dat voor ons geregeld.’’ 

Een fysieke uitreiking van het lintje was dat jaar niet mogelijk vanwege de coronamaatregelen. Jan en Gitta kregen via een televisie-uitzending van RTV Seaport het heuglijke nieuws te horen.

Vrijwilligers gezocht

Over de toekomst van de organisatie maakt Jan zich geen zorgen, al ziet hij wel een tekort aan vrijwilligers ontstaan. ,,Bijna iedereen is hier boven de zeventig. Het zou fijn zijn als er ook wat jongere mensen bij komen. Het liefst een paar mannen, want we hebben nu vooral vrouwen in het team. We zoeken ook naar mensen die kunnen helpen bij het ophalen van goederen. We halen af en toe op verzoek woningen leeg, bijvoorbeeld als iemand is overleden. Maar daarbij moet je natuurlijk veel tillen.’’ 

Iedereen die belangstelling heeft voor dit vrijwilligerswerk, kan op www.oig-ihd.nl terecht voor uitgebreide informatie, of bel: 0255 515133. 

Jan staat op woensdag 29 juni voor het laatst als coördinator van de kringloopwinkel op de werkvloer.