Velsen – Ambtenaren van de gemeente Velsen hebben vorige week vrijdag op drie locaties zwerfvuil opgeruimd. In Velsen-Noord ging een team de straat op en in IJmuiden waren twee teams actief. Ze assisteerden de trandelaars die wekelijks met hun grijpers de straat op gaan om op vrijwillige basis de openbare ruimte schoon te houden.

Het werkwoord trandelen is een samentrekking van troep opruimen en wandelen. Elders wordt ook wel de term plandelen gebruiken, waarbij de eerste twee letters een afkorting zijn van het Zweedse woord plocka, dat verzamelen betekent. Hiervan is ook het woord ploggen afgeleid, waarbij zwerfvuil wordt verzameld tijdens het joggen. In Velsen zijn diverse trandelaars actief; vrijwilligers die zich eraan storen dat de openbare ruimte vervuild raakt doordat mensen hun afval soms zomaar op straat gooien. Maar soms zijn het ook vogels die er een rommeltje van maken. Wanneer afvalbakken niet met een klep afgesloten zijn, hebben zij vrij spel en belandt het zorgvuldig weggegooide bekertje of papieren zakje soms alsnog op straat.

Zeewijk

Marcel Groot en Chris van Beusekom zijn de twee trandelaars die vrijdag aan de slag gingen in het gebied rond buurtcentrum De Dwarsligger aan de Planetenweg. Al langere tijd nam Marcel de wijk rond supermarkt Vomar aan de Lange Nieuwstraat voor zijn rekening, Chris was meestal in Oud-IJmuiden actief is. Begin dit jaar is een groep trandelaars in Zeewijk actief en de twee hebben zich hierbij aangesloten. Chris: ,,Ik ben ermee begonnen in de coronatijd. Ik kwam thuis te zitten, maar ik kan niet stilzitten. Daarna ben ik het blijven doen. Na mijn werk of in het weekend ga ik de straat op.’’ Chris heeft er zelfs een speciaal fietskarretje voor in gebruik: ,,Geruild voor een reep chocolade!’’

Dankbaar werk

Als de trandelaars in actie komen, krijgen ze vaak complimenten van voorbijgangers. ,,Ik hoor meestal dat het dankbaar werk is’’, vertelt Marcel. Wat ze zoal aan afval tegenkomen? ,,Veel glaswerk, plastic, oude kranten en heel veel lege blikjes. Daarvan kun je een toren bouwen naar Babel. Vooral blikjes van Red Bull. Red Bull geeft geen vleugels, het geeft afval’’, grapt Marcel. Alle rommel die hij op zijn pad vindt, gaat in een vuilniszak en verdwijnt uiteindelijk in een ondergrondse container. De trandelaars hebben hiervoor speciale pasjes ter beschikking, waarmee ze overal in de gemeente de containers kunnen openen.

Gemeenteambtenaren

Voor de meeste ambtenaren van de gemeente Velsen is het hanteren van de afvalknijpers geen vaste routine, maar gemotiveerd zijn ze zeker. Shaïsta Eising is normaal gesproken managementondersteuner, maar was er snel bij om zich aan te melden toen gevraagd werd wie er wilde meehelpen met trandelen. ,,Voor ik het wist, stak ik mijn hand omhoog. Een beetje impulsief, maar ik vind het wel leuk!’’ Frank Vennik werkt als informatieadviseur bij de gemeente Velsen, maar nu focust ook hij zich op het zwerfvuil in Zeewijk. ,,Ik zie veel ballonnetjes liggen. Dan vraag je je af of er een kinderfeestje geweest is, of dat het toch iets met lachgas te maken heeft. En sigarettenpeuken. Heel veel peuken!’’

Zelf meedoen

Met de actie op vrijdag gaf de gemeente Velsen het startschot voor de landelijke schoonmaakactie die zaterdag plaatsvond. Dat is een jaarlijkse dag, bedoeld om stil te staan bij het zwerfvuilprobleem en er ook actief iets aan te doen. Helpende handen zijn echter het hele jaar door welkom. In Zeewijk is de groep nog niet zo groot, daarom gaan de vrijwilligers daar vooralsnog alleen in de even weken om 11.30 uur op pad. Wie zich aan wil sluiten, kan zich dan bij buurtcentrum De Dwarsligger melden. In Velsen-Noord wijkcentrum De Stek wordt twee keer in de week getrandeld. Op maandag vanaf 10.00 uur en op donderdag vanaf 10.30 uur. Het vertrekpunt is dan wijkcentrum De Stek.

De ervaren trandelaars Marcel en Chris (in oranje hesjes) kregen vrijdag assistentie van zes medewerkers van de gemeente Velsen. Foto: Jutter|Hofgeest