Velsen – Het is voor het eerst sinds jaren dat de jaarrekening een verlies vertoont. De belangrijkste oorzaken van dit verlies zijn te wijten aan een incidentele afwaardering van vastgoed (3,0 miljoen euro), een incidenteel nadeel op de grondexploitaties ( 2,2 miljoen euro) en toenemende uitgaven voor met name het sociaal domein (2,4 miljoen euro). Dat laatste kan niet echt een verrassing worden genoemd. Al geruime tijd maken gemeenten in ons land zich zorgen over de financiële constructie achter de decentralisaties vanuit het Rijk. Door de overheid zijn in de afgelopen jaren diverse taken overgeheveld naar de gemeenten, met name in het sociaal domein, zonder dat daar vooraf een goede financiering voor werd geregeld. De toegekende bedragen worden steeds achteraf gecorrigeerd en daardoor kunnen gemeenten in de problemen komen. Elke gemeente heeft een zogenoemde algemene reserve, dat is een financiële buffer om tegenvallers mee te kunnen opvangen. Het tekort van 2019 wordt daaruit gecompenseerd, maar daardoor daalt die reserve tot 3,3 miljoen euro per 31 december 2019.
WMO en jeugdzorg
De afwaardering van vastgoed en het nadeel op de grondexploitaties zijn incidentele tegenvallers, maar als er niets verandert, ziet Velsen zich volgend jaar opnieuw geconfronteerd met een forse overschrijding van de uitgaven in het sociaal domein. Door de invoering van het abonnementstarief zijn de kosten op het gebied van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en in de jeugdzorg veel sterker gestegen dan vorig jaar werd verwacht. Destijds werden die budgetten al met 2,5 miljoen euro verhoogd, maar om alle aanvragen te kunnen honoreren, is volgens wethouder Verwoort nog eens structureel 2,7 miljoen euro nodig. Intussen is er vanuit het Rijk nog steeds geen zicht op een aanvullende vergoeding die dit kan compenseren. Ook de compensatie voor andere maatregelen van het Rijk is niet toereikend. Dit geldt voor de wijzigingen van de BTW-regelgeving van sport, implementatiekosten van de omgevingswet, nieuwe maatregel van vroegsignalering bij schulden en de voorbereidingen voor de doordecentralisatie van beschermd wonen. Al met al wordt de financiële positie van Velsen daardoor nu als zorgelijk omschreven.
Duivels dilemma
De gemeente staat nu voor een duivels dilemma. Er kan niet worden gewacht op compensatie vanuit het Rijk, omdat die waarschijnlijk te laat zal komen. Dat betekent dat de gemeente zal moeten besluiten om ingrijpend te bezuinigen en daardoor zullen inwoners, ondernemers en maatschappelijke en culturele organisaties worden geraakt. En dat in een tijd waarin iedereen toch al zo onzeker is en velen in financieel opzicht al hard zijn geraakt door de coronacrisis. Het college spreekt van scherpe keuzes, die moeten worden gemaakt. ,,Keuzes waarbij de balans tussen de belangen van onze inwoners, ondernemers en lokale partners en de financiële positie van onze gemeente nauwgezette afwegingen zullen vragen. Het college zal deze uitdaging samen met de gemeenteraad aan moeten gaan. Want alleen samen kunnen wij ervoor zorgen dat onze gemeente, ook in deze zware tijden, een mooie gemeente blijft om in te wonen, werken en recreëren.’’ (Bos Media Services, foto: archief)