IJmuiden – Deze week staat de driehonderdste aflevering van de rubriek ‘Typisch IJmuiden’ in onze krant. Een rubriek waarin allerlei wetenswaardigheden over de meest uiteenlopende plekjes van IJmuiden aan de orde komen. Erik Baalbergen (58) is de samensteller van deze rubriek en heeft nog voldoende materiaal op de plank liggen om de lezers van deze krant voorlopig te blijven trakteren op mooie verhalen.
Wie denkt dat Erik Baalbergen journalist, fotograaf of historicus is, heeft het mis. Hij werkt als onderzoeker bij het Koninklijk Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR). Een totaal ander werkgebied dus, waarin hij full time actief is. In zijn vrije tijd houdt hij zich onder meer bezig met de historie van IJmuiden. En dat terwijl een passie voor geschiedenis in zijn jonge jaren ver te zoeken was. ,,Op school moest ik nooit wat van geschiedenis hebben’’, biecht hij op. Dat veranderde echter nadat hij in 1988 trouwde en naar de Bik- en Arnoldkade verhuisde. Destijds bepaald niet het meest fraaie gedeelte van IJmuiden, Erik wilde daarom meer weten over de ontstaansgeschiedenis van het buurtje. ,,Ik vond twee boeken over IJmuiden en daarin stonden smeuïge en geromantiseerde verhalen. Ik raakte er zo door geïnteresseerd, dat ik begin jaren 90 ben begonnen met het verzamelen van boeken en krantenknipsels. Inmiddels heb ik een gigantische verzameling thuis.’’ Erik sloot zich aan bij de Historische Kring Velsen en ontdekte steeds meer leuke weetjes over IJmuiden. Met zijn (toen nog analoge) spiegelreflexcamera in de hand wandelde hij regelmatig rond om mooie plaatjes te schieten.
Het was voormalig redacteur Friso Huizinga die de aanzet gaf voor de rubriek ‘Typisch IJmuiden’. ,,Friso had foto’s van me gezien op Facebook en vroeg me of ik wekelijks een foto zou willen aanleveren met een regeltje tekst erbij waarin ik beschreef wat en waar het was. De redactie zou daar dan een stukje bij schrijven.’’ Waar aanvankelijk de bijdragen van Erik Baalbergen op onregelmatige basis werden geplaatst, werd het al snel een wekelijks terugkerende rubriek en ook de teksten bij de foto’s werden langer en werden compleet door Erik geschreven. Foto’s van bijvoorbeeld schepen in de haven of oude panden combineert hij met informatie die hij baseert op diverse bronnen en publicaties. Hij weet echter als geen ander dat het soms lastig is om de echte feiten boven water te krijgen: ,,Je vindt wel eens informatie in boeken die niet juist is. Daarom neem ik nooit iets uit boeken klakkeloos over.’’ Hij noemt een voorbeeld: ,,In 1866 vond de kanaalgraversopstand plaats. In boeken staat beschreven hoe een Engelse stalmeester destijds als waarschuwing in de lucht schoot en vervolgens iemand dood schoot die over een hek wilde klimmen. De dode zou volgens de boeken ene Leendert Jan Griekspoor zijn geweest, maar het blijkt Ubrecht Keijmel te zijn geweest. Schrijvers van boeken nemen vaak ook onjuiste feitjes van elkaar over.’’
De meeste informatie haalt Erik uit zijn eigen archief, dat uitpuilt van de krantenartikelen, boeken, folders en ander authentiek materiaal. Ook de publicaties van de Monumentencommissie Velsen uit de jaren 80 en 90 vormen voor hem een goede bron van informatie. ,,Maar ik beschrijf niet alles wat ik vind. Ik ben me er heel erg van bewust dat ik ongeveer vijf minuten de aandacht van de lezers kan vasthouden, misschien tien minuten, als het heel interessant is.’’ Het beschrijven van bijzondere gebeurtenissen spreekt hem het meest aan. ,,Ik heb ook veel over gebouwen geschreven, maar als je daarover alle informatie op een rij hebt gezet, is het klaar. Mensen interviewen vind ik ook heel leuk. Ik heb Friso Huizinga destijds geïnterviewd en gefotografeerd op Plein 1945, zijn favoriete plek.’’ Over de invulling van ‘Typisch IJmuiden’ in de komende jaren maakt hij zich voorlopig geen zorgen: ,,Ik wandel veel door IJmuiden en heb dan altijd mijn camera mee. Ik heb nog voldoende materiaal in voorraad. Maar voor suggesties van lezers sta ik ook open. Ze mogen me mailen (eh.baalbergen@quicknet.nl) als ze leuke ideeën hebben. (teks /foto boven: Bos Media Services)
Deze foto van trapezekunstenares Sylvia tijdens haar act op de Trawlerkade bij de PreSail 2015 gebruikte Erik voor de publicatie van ‘Typisch IJmuiden’ op 20 augustus 2015. De foto heeft ook de voorpagina van de Telegraaf gehaald met de kop ‘Ondersteboven van PreSail ‘. Zowel Erik als Sylvia waren daar erg trots op