Kennemerland – ‘Moet jij jezelf thuislaten als je naar buiten gaat’?’ Dit is een van de posters met eyeopeners die hangt in het kantoor van Noëlle Beerepoot, voorlichter en trainer van Bureau Discriminatiezaken Kennemerland. Zij verzorgt de contacten met de scholen van Velsen, onder andere als het gaat om de LHBIQ+ gemeenschap. Zo begeleidt ze de leerlingen die in de GSA’s (Gender and Sexuality Alliances) pleiten voor transparantie, zichtbaarheid en acceptatie. We hebben het met Noëlle (48) over de complexe processen die schuilgaan achter vooroordelen. Want: ,,Iedereen heeft vooroordelen. Dat heeft met inschatten en rubriceren te maken. Dat is niet erg. Wat wél erg is om de vooroordelen je handelen te laten bepalen.’’
Door Ingeborg Baumann
,,Ik kan niet námens de LHTI mensen spreken want ik behoor niet tot de gemeenschap. Ook ik betrap me nog wekelijks op mijn eigen vooroordelen. Frustrerend en leerzaam. Inzicht geven in dit proces, het omzetten naar goed en actueel lesmateriaal voor workshops of andere manieren van voorlichting is wat ik wel kan doen en dat is waanzinnig boeiend. Als niet dominante cultuurgroep heb je recht op gelijke behandeling maar het blijkt dat deze bevochten moet worden. Voorbeeld: de verdeling man/vrouw is gelijk maar vrouwen zijn vaak toch de sjaak als het gaat om gelijke behandeling. Dat is gewoon een constatering en daar doet iedereen aan mee. In een kleuterklas zeg je tegen een meisje dat ze er leuk uitziet en tegen een jongen niet. Het is niet tranen trekkend, waarom het zo werkt weet niemand, maar het is wel een steentje in de schoen, soms irritant. LHBTI mensen en sport, ook zoiets. Sport is heel hetero ingericht met jongens- en meisjesteams.’’
Dominante groep
Een van de opdrachten tijdens een serie workshops op Gymnasium Felisenum was het schrijven van brieven naar mensen die sneller te maken hebben met vooroordelen omdat ze anders zijn dan de dominante groep. Dus mensen die gay, trans of bijvoorbeeld queer zijn. Gay hoeft niet altijd zichtbaar te zijn en soms zit het ook anders dan men in eerste instantie denkt. Dat heeft weer te maken met die vooroordelen. De leerlingen kwamen er achter dat niet alles zo is als je tevoren al bedacht had. En de vooroordelen, die heus niet altijd negatief hoeven te zijn, zitten er al heel vroeg ingebakken merkte Noëlle tijdens ‘lessen’, op de kleuterschool. Ze laat aan de hand van een lief plaatje met twee prinsen zien: ‘,,De ene prins wordt verliefd op prins Heerlijk, het worden dus Koning en Koning Heerlijk. Dan zie je dat groep 1 het nog een goed verhaal vindt, groep twee zie je al de eerste vingers van huh?, hier klopt iets niet. En in groep 3 weet de helft zeker dat bij een prins een prinses hoort. Het gaat om de normsetting, de manier waarop men omgaat met sociale normen en degenen die daar niet aan voldoen een beetje vreemd vindt.’’
Love has no labels
Noëlle blijkt een heel prettige prater, met name over dit onderwerp, en zit vol voorbeelden uit de praktijk. Maar ook uit die voorbeelden blijkt: we zijn er bij lange na nog niet. De vooroordelen zitten in mensen verankerd. Op zich niet erg, het helpt om te structureren. Discriminatie, het niet accepteren en zelfs afwijzen met alle gevolgen van dien, dát is wel zeer zorgelijk. Noëlle: ,,De labels, die soms nodig zijn om structuur aan te brengen, hebben iets dubbels. Want Love has no labels, het gaat gewoon om twee mensen. Je zou het niet moeten hebben over de verschillen. Durf eens af te wijken van de verschillen, van de vooroordelen.’’ En ze geeft een bijzonder dicht-bij-huis voorbeeld: ,,De IJmuidenaar houdt van vis en heeft geen blad voor de mond. Probeer óm te denken, hoe zit déze IJmuidenaar in elkaar. Gewoon. Als mens. Blijf open staan, heb oog voor het individu.’’
Bureau Discriminatiezaken Kennemerland heeft als doel het bevorderen van tolerantie, gelijke behandeling en bevorderen van naleven regelgeving. De meest voorkomende vormen zijn discriminatie op grond van huidskleur/afkomst, geslacht (m/v), (homo)seksuele gerichtheid, geloofs-/levensovertuiging, leeftijd en handicap/chronische ziekte. Bij Bureau Discriminatiezaken kun je een klacht indienen als je je gediscrimineerd of ongelijk behandeld voelt. Zij nemen klachten in behandeling en overleggen met de melder wat ze kunnen doen.
Foto: Ingeborg Baumann