Velsen – Zonder financiële steun vanuit de overheid is de culturele infrastructuur in ons land niet overeind te houden. Dat is de kernboodschap van een brandbrief, die eind april naar gedeputeerde Zita Pels is gestuurd. De brief is ondertekend door vertegenwoordigers van zestien cultuurpodia in Noord-Holland, onder wie Manon Koers, de zakelijk directeur van de Stadsschouwburg Velsen. Het theatergebouw aan de Groeneweg in IJmuiden staat er al weken verlaten bij, de medewerkers zitten thuis en zouden graag weer aan de slag gaan, maar de mogelijkheden zijn voorlopig zeer beperkt.
Normaal gesproken sluit de Stadsschouwburg Velsen begin juli pas de deuren. Bij de voorstellingen, die tot die datum zouden plaatsvinden, staat op de website nu ‘niet reserveerbaar’ te lezen. De beperkingen die genomen zijn om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, maken het onmogelijk om theatervoorstellingen te kunnen laten doorgaan. ,,We hebben het zomeronderhoud vervroegd’’, vertelt Manon Koers in een videogesprek. Ze legt uit: ,,De trekkenwand is bijvoorbeeld opnieuw gekeurd en dat geldt ook voor de brandmeldinstallatie.’’ Dat er geen voorstellingen kunnen worden gegeven, gaat haar zeer aan het hart. ,,We hebben alles tot 1 juni moeten afzeggen. Daar zaten helaas ook veel amateurvoorstellingen bij. Ook deze voorstellingen trekken vaak volle zalen.’’ Vanaf 1 juni mogen theaters weliswaar weer voorstellingen inplannen, maar dan mogen er maximaal dertig mensen in het gebouw zijn, inclusief personeel. ,,Daar kun je niet zo veel mee’’, is haar eerste reactie. Toch overheerst binnen het team van de Stadsschouwburg Velsen vooral een positieve houding. ,,We proberen te kijken naar wat er wel kan. We willen met de artiesten overleggen en onderzoeken om te zien wat er mogelijk is, zodat het niet een verloren seizoen wordt.’’
Enorme financiële schade
Verloren zal er in financieel opzicht in elk geval wel worden. Het spreekt voor zich dat een drastische inperking van het maximale aantal bezoekers er qua omzet flink inhakt. Ook als vanaf 1 juli maximaal honderd mensen tegelijk welkom zijn, is het niet mogelijk om voldoende inkomsten te genereren. Nu al lijdt de hele culturele sector in Nederland een verlies dat richting een miljard euro loopt. En ook de Stadsschouwburg Velsen is in extreem zwaar weer gekomen. Uit het Kamerdebat over de culturele sector, leidde Koers af dat de maatregel van maximaal 100 personen in elk geval nog het hele jaar 2020 zal gaan duren en dat levert lastige situaties op: ,,Het nieuwe seizoen staat al geprogrammeerd. Een aantal voorstellingen zal binnen deze maatregelen niet door kunnen gaan. Maar zolang er niets definitief duidelijk is, kunnen we daarover niets communiceren.’’ Ondanks de belemmeringen zoekt de Stadsschouwburg Velsen naar oplossingen. ,,Je wilt heel graag het culturele leven weer activeren. Dus denken we nu alvast na over een alternatief. We denken aan kleine cabaretvoorstellingen, bijvoorbeeld van artiesten die aan het begin van hun carrière staan. Juist voor hen ligt er nu een kans.’’
Mondkapjes
In het openbaar vervoer moeten we vanaf 1 juni een mondkapje gaan dragen. Is dat ook een optie voor het bijwonen van theatervoorstellingen? Manon Koers: ,,Je moet je dan afvragen wat het doet met de sfeer. Een avondje theater moet een ontspannen avond uit zijn, een echte beleving, liefst met de mogelijkheid om na te praten en een drankje te drinken. Als je dat niet kunt bieden blijven mensen misschien liever thuis op de bank een Netflixavond houden.’’ Om dezelfde reden staat ze ook niet te juichen bij het idee om online activiteiten te ontwikkelen. ,,Sfeer, een avond uit, dat is wat je de mensen wilt geven.’’ Resulteren alle beperkingen niet in een gevoel van moedeloosheid? ,,Er zijn momenten dat je denkt ‘gaat dit lukken?’, maar dan komt er weer een moment dat je opeens denkt ‘oh ja , maar dit kan wel’. Het vraagt om een andere manier van kijken naar je theater. Dat heeft ook een leuke kant. Je zoekt naar mogelijkheden en dat geeft energie.’’ In de brief aan gedeputeerde Zita Pels roept ze, samen met haar collega’s in de branche op tot overheidssteun. ,,Die hebben we nodig om te kunnen overleven.’’ Weliswaar is door de Rijksoverheid 300 miljoen extra beschikbaar gesteld voor de culturele sector, maar dit is vooral voor de Rijksbasisinfrastructuur. 30 miljoen hiervan is uitgetrokken voor cruciale lokale/provinciale podia, maar dat heeft nog wat haken en ogen: ,,Eén van de voorwaarden om voor een bijdrage in aanmerking te komen is dat de gemeente een even groot aandeel moet bijdragen. En dat moet dan financieel wel kunnen. We werken nauw samen met de gemeente Velsen in het zoeken naar oplossingen om de schouwburg overeind te houden en het culturele leven weer te activeren. Maar de oplossingen liggen niet voor het grijpen.’’
Theaterbezoekers die kaartjes in huis hebben, kunnen het beste gewoon afwachten. De schouwburg is bezig zoveel mogelijk voorstellingen te verplaatsen naar een andere datum. Als dit niet lukt, een voorstelling moet definitief worden geannuleerd, neemt het team van de Stadsschouwburg Velsen zelf contact op, telefonisch of per e-mail. ,,Dat geldt voor alles waarvan we zeker weten dat we het niet kunnen verplaatsen. Mensen krijgen dan hun geld terug of een tegoedbon, of ze kunnen een donatie doen of Kroonvriend worden.’’ Intussen wordt bekeken in hoeverre het haalbaar is om een zomerprogrammering op te zetten, met kleine voorstellingen en wellicht een terras voor de deur. (Foto Stadsschouwburg: H. van den Berg, foto Manon Koers: S. van der Beld)