IJmuiden, Oud-IJmuiden – Zaterdag zijn onder grote belangstelling vier struikelstenen voor de Joodse inwoners uit IJmuiden die in de tweede Wereldoorlog gedeporteerd en vermoord zijn, gelegd op de plek waar zij woonden.

Door Arita Immerzeel

Mira Kroonenberg sprak op drie plekken over het leven en lot van haar familieleden. Zij schetste de geschiedenis van een levendige, ondernemende en muzikale familie in een vooroorlogs IJmuiden. Tot het moment dat deze familieketen ruw werd gebroken. Mira en haar familieleden dragen het gemis van hen door de manier waarop zij het leven lieten nog altijd bij zich, bleek wel uit de bewogen speeches, die Mira ter plaatse uitsprak.

Huygenstraat 15

Mira staat als eerste stil bij het huis van haar tante, Johanna Kroonenberg en vertelt over haar leven. ,,Muziek speelt een grote rol in het leven van de familie Kroonenberg. De ouders van Johanna, Markus en Annette, zijn muziekliefhebbers en spelen zelf piano en viool. Haar vader Markus richt in 1902 in IJmuiden de Kamermuziekvereeniging Kunstkring op, samen met onder andere de bekende IJmuidense Joodse musicus Samuel Vlessing. Het orkest is populair in IJmuiden en luistert allerlei feestelijke gelegenheden op. Johanna speelt piano en is muziekonderwijzeres. Johanna verzorgt onder andere de dansmuziek op de enige dansschool die IJmuiden rijk was, de dansschool van Van Dijk. En dat ze zelfs pianorecitals gaf voor de radio.” De ceremonie wordt even onderbroken door het struikelen van een 87-jarige man over een opstaande rand van een boomspiegel. Er wordt een minuut stilte gehouden. Na de legging van de struikelsteen door Mira leggen meer dan 70 aanwezigen een witte roos of een wit gedenksteentje bij het koperen gedenkplaatje.

Prins Hendrikstraat 132 (voorheen 70)

Bij het huis, waar haar vader opgroeide, schetst Mira het beeld van een levendig Oud-IJmuiden en hardwerkende grootouders. ,,Opa en oma runden een kapperszaak. De winkel was op maandagmiddag en zondag gesloten, maar er werd de overige dagen doorgewerkt tot 22.00 uur ‘s avonds. Daarbij werkte opa Samson in de zomermaanden op zijn vrije zondag nog als kelner bij het koffiehuis De Leeuw op de Kop van de Haven. Het was daar in de zomer een drukte van jewelste met alle dagjesmensen, dus de familie De Leeuw kon wel wat extra hulp gebruiken.” De struikelstenen worden dit keer door broer en zus van Mira gelegd.  Gevolgd door witte rozen en steentjes door zo’n vijftig aanwezigen.

Kanaalstraat 60

Mira vertelt op het derde adres over het leven van de oom en tante van haar vader, Meijer en Johanna Kroonenberg. ,,Meijer start in IJmuiden allerlei handeltjes en bedrijfjes. Eerst vestigt hij zich aan de Amstelstraat, daarna aan de Breesaapstraat. Meijer is opgeleid als goud- en zilversmid en klokkenmaker. In 1927 opent Meijer aan de vooravond van de economische crisis nog een tweede vestiging. Zijn zaak was te klein geworden staat in de krant. In het pand op nummer 58, naast zijn huidige winkel, verkoopt hij muziekinstrumenten, grammofoonplaten en grammofoons. In een ‘gehoorzaal’ kunnen de grammofoonplaten hier ook beluisterd worden.” Voor de derde maal stilte, steentjes en witte rozen, met wederom zo’n 50 aanwezigen. Indrukwekkend. En met de gestruikelde man blijkt het gelukkig goed te gaan.

Meer informatie: Werkgroep Stolpersteine Velsen, Trudi Bos t.bos@quicknet.nl, Ronald Redeker rj.redeker@quicknet.nl.

De broer en zus van Mira Kroonenberg leggen samen de steen voor de plek waar het huis en winkel van hun opa was, Prins Hendrikstraat 132.   Foto: Arita Immerzeel.