Aan de Briniostraat staat een fraai monumentaal gebouw: het hoofdgebouw van het Vellesan College, dat onlangs haar veertig jarig jubileum vierde. Maar het schoolgebouw zelf, een gemeentelijk monument, bestaat al bijna een eeuw. Een beeldhouwwerk met de letters RHBS boven de monumentale hoofdingang onderin het torentje verraadt de geschiedenis. We nemen een duik in die geschiedenis in drie afleveringen. Hierbij deel 2.

Door Erik Baalbergen

Hanenland

In de loop van 1924 wordt begonnen met het benodigde ophogen van het Hanenland, als werkverschaffing voor werklozen. Twee gemeentewoningen, bewoond door de familie Demmers en de familie Van Baarsel, op het Hanenland moeten hiertoe worden gesloopt. Het benodigde zand komt uit de Heerenduinen. In december 1924 zijn de bouwplannen voor een schoolgebouw geconcretiseerd. De bedoeling is dat de nieuwbouw op het Hanenland op 1 september 1926 in gebruik genomen gaat worden.        

Monumentale toren

De hoofdarchitect van de Rijksgebouwendienst, ir. J.G. Robbers, ontwerpt een schoolgebouw bestaande uit een hoofdgebouw en een bijgebouw. De voorgevel staat aan de kant van Station Velsen. De hoofdingang bevindt zich op de begane grond van een uitbouw in de vorm van een 22 meter hoge monumentale toren. Bovenop de toren heeft de architect een platform met een koepeltje geplaatst, bestemd voor de bestudering van het heelal.

Op de begane grond van het hoofdgebouw bevinden zich leslokalen, een scheikundig laboratorium, een overblijflokaal voor meisjes, en kamers voor de directeur en de conciërge. De eerste verdieping is bestemd voor leslokalen, een natuurkundig laboratorium, een aardrijkskundig kabinet en de lerarenkamer. Op de zolderverdieping komen tekenlokalen en een donkere kamer (voor fotografische doeleinden). Het bijgebouw huisvest het gymnastieklokaal, dat ook als aula gebruikt kan worden, de conciërgewoning en de toiletten.

Bouw met tegenslagen

De aanbesteding vindt eind 1924 plaats in Den Haag. De bouwklus gaat naar de laagste inschrijvers M. Masereeuw en J.S. Goedhart uit Alkmaar. Het ijzer- en smeedwerk wordt opgedragen aan P. Eriks uit Velseroord. De bouw vindt plaats onder leiding van rijksbouwmeester ir. G.C. Bremer.

De aannemers uit Alkmaar hebben zich blijkbaar behoorlijk verslikt in de bouwklus, want in mei 1926, als de nieuwe RHBS nog net niet voltooid is, worden ze failliet verklaard. Dit belemmert gelukkig niet het tijdig klaar zijn van het schoolgebouw per 1 september. Wel is de aanleg van de riolering onder de straten rond de school een zorgpunt. De juiste buizen kunnen niet tijdig geleverd worden, waardoor de aanleg stagneert. Zonder werkende riolering kan de school nog niet in gebruik genomen worden. Gelukkig komen deze buizen een maand later alsnog en kan de aanleg hervat worden.

Opening

Op dinsdagmiddag 14 september 1926 wordt de RHBS op het Hanenland officieel geopend. De plechtige opening vindt plaats in het gymnastieklokaal, in aanwezigheid van hoogwaardigheidsbekleders vanuit het rijk, de gemeente en omliggende scholen, diverse bij de stichting en bouw betrokken personen en ouders van leerlingen. De 175 leerlingen zelf zijn niet uitgenodigd. Misschien maar goed ook, want de officiële opening bestaat voornamelijk uit lange toespraken. N. Bakker, van 1921 tot 1 september 1929 directeur van de RHBS, houdt een lange openingsrede.

Hierna volgen toespraken van onder meer een afgevaardigde van de Minister van Onderwijs, de rijksbouwmeester, de Velsense wethouder van onderwijs, Tusenius, namens het gemeentebestuur, iemand namens de commissie van toezicht op het middelbaar onderwijs, en een leraar, die namens de leraren de directeur en de school een ets en schilderijen aanbiedt. Na een dankwoord van de directeur, mogen de gasten de school bekijken. Andere belangstellenden mogen de school op zaterdag en op woensdag in de week daarop bekijken.

Fotobijschrift: Briniostraat gezien in zuidelijke richting vanaf de vooroorlogse kruising Stationsweg-Willebrordstraat. Op de achtergrond de Rijks HBS. Een jaartal is niet vermeld, maar de Nijverheidsschool, gebouwd in 1931, staat er nog niet op dus zal de foto in de periode 1926-1931 gemaakt zijn. Foto: Noord-Hollands Archief / Beeldcollectie van de gemeente Velsen, inv.nr. 5432