Velsen – We hebben er geen wetenschappelijk onderzoek op losgelaten en geen statistieken geraadpleegd maar eigenlijk hoeft dat ook niet. Vraag het gewoon om je heen en kom al snel tot de conclusie: ijs, ijsjes, gelato, schepijs, softijs, waterijs, ijssorbets, ijshoorns en noem maar op, iedereen houdt van ijs. En in Velsen zijn er best veel zaken die fantastisch lekker, vaak ambachtelijk gemaakt en met heel veel verschillende smaken, ijs verkopen. Fijn! Zeker in zomerse temperaturen.
Door Ingeborg Baumann
IJs bestaat al eeuwenlang in verschillende varianten. Zo kenden de Romeinen al een soort sorbet, waarbij zij sneeuw mengden met smaakmakers als honing en fruit. Slimme rakkers, die Romeinen. De oorsprong van het roomijs wordt toegeschreven aan verschillende Europese vorstenhuizen, maar zeker is dat de eerste ijssalon in 1686 door een Italiaan, hoe kan het anders, werd geopend in Parijs.
Slimme rakkers, die Romeinen
IJs was heel lang een traktatie die alleen de allerrijksten zich konden veroorloven. De Romeinse keizer Nero (50 jaar na Christus) liet bedienden sneeuw uit de Alpen halen en tijdens banketten werd de sneeuw met honing of fruit geserveerd als lekkernij. De Chinezen zouden rond 700 een mengeling van melk, bloem en kamfer in een metalen buis in sneeuw hebben gekoeld, om zo een ijsje te maken.
En toen?
Na de Romeinse tijd is er geen historisch bewijs dat Europeanen ijs aten. De herintroductie kwam na de reizen van Marco Polo in de 13e eeuw, die vanuit Perzië de sherbet meebracht naar Italië. Dit was een bevroren drankje met fruitsmaak. Catharina de’Medici bracht het ijs waarschijnlijk vanuit Italië mee toen zij in 1533 trouwde met de Franse koning Henry II. Hierna verspreidde het ijs, meestal vergelijkbaar met een sorbet of waterijs, zich door de rest van Europa.
Italiaans ijs
Italiaans ijs is bijna spreekwoordelijk beroemd. Belangrijke ingrediënten naast water zijn suiker of andere zoetstoffen en uiteenlopende smaakstoffen als fruit, noten en etherische oliën. Er bestaan meer dan honderd varianten. In Nederland voegen we hier onze eigen varianten aan toe, denk maar aan speculaas-ijs, of ‘opa’s appeltaart’. Ook stroopwafels en kaneel zijn typisch Hollandse smaken. Foto: Bigstock