IJmuiden – Pakweg tweeëneenhalf jaar geleden plaatste Cees de Baare een van zijn gedichten op Facebook bij een foto. Foutje; hij vergat de naam van de fotograaf te vermelden. Hele discussie natuurlijk, sociale media zijn niet mals in hun commentaar. Mattijs Kuiper viel hem bij en zei: ,,Het gedicht maakt de foto alleen maar mooier. De tekst en het beeld versterken elkaar.’’ En zo ontstond een creatieve samenwerking die resulteerde in het boek: ‘De pen en de lens, IJmuiden op zijn mooist’.

Door Ingeborg Baumann

Even voorstellen dan maar. Hoewel trouwe lezers van de Jutter| Hofgeest Mattijs (45) wel kennen door de foto’s die we met regelmaat publiceren. Het stukje tekst dat we er dan bijschrijven vloeit vanzelf uit de pen want zijn foto’s inspireren. Cees de Baare (69) is zeker ook geen onbekende. Geboren en getogen in IJmuiden verhuisde hij na zijn huwelijk naar Brabant. Hij ging werken bij Rijkswaterstaat, scheepvaart en alles wat daarmee te maken heeft is zijn grote liefde. Hij was vier jaar docent Nautisch Onderwijs en daarna werkte hij in de haven van Amsterdam als Nautisch Verkeersleider. ,,Dat was mijn mooiste functie.’’ De laatste drie jaren werkte hij voor het inmiddels gesloten SHIP IJmuiden.

De schoonheid van de scheepsvaart

De Baare schreef diverse boeken. Hij was coauteur van ‘Varen is mijn wereld’, zijn bijdrage was het verhaal: ‘Daniel de Scheepstimmerman’. Daarnaast is hij schrijver van drie kinderboeken, twee romans en twee gedichtenbundels. Eerder verschenen onder meer ‘Het Land van Tranen, Zee, strand en meer’ en ‘Van Fokkenmaat tot Hemelvaarder’. Zijn inspiratiebron is duidelijk: zijn kennis en de schoonheid van de zee, het water en de scheepsvaart. ,,Ik hoorde de verhalen van mijn opa en vader, die samen een kotter hadden. Natuurlijk wil je als kind dan ook naar zee”, zegt hij. Dat gevoel en die liefde voor de zee loopt als een rode draad door zijn leven.

Creatief en inspirerend

Mattijs Kuiper is docent wiskunde op het Tender College. ,,Hartstikke anders ja. Maar lesgeven is het allerleukste werk dat er is. En het geeft me een standaard inkomen zodat ik qua fotograferen de leukste dingen eruit kan pikken, bijvoorbeeld het fotograferen van huwelijken. ’’ Sinds 15 jaar heeft jij namelijk zijn bedrijf Mattijs Kuiper Fotografie. ,,Mijn vader, Kees Kuiper, had een doka. Van jongs af aan zei hij: ‘Joh, wil jíj geen foto’s maken? En dat beviel, dat groeide uit.’’ Zijn ‘eigen’ heel creatieve en bijzonder inspirerende werk hangt bij Sluis 751 aan de muur.

De schoonheid van het rauwe

Mattijs vertelt: ,,Ik hou van het rauwe IJmuiden. Het mooie van roest, van staal. Scheepvaart in een andere context belichten. De trossen, de netten, de stoere boeg van een schip. Aspecten van die rauwheid leg ik vast. Close-ups van wat IJmuiden voor mij vertegenwoordigt.’’

Cees zag de schoonheid in de foto’s van Mattijs. De samenwerking begon met een gedicht bij een foto en het werden er steeds meer. Pas een half jaar geleden ontmoetten ze elkaar daadwerkelijk. Ze stelden elkaar de vraag: ‘Wat willen we eigenlijk?’ Want ze dachten wel, en dat zal zeer zeker waarheid worden, dat de combinatie van de foto’s en de gedichten zou gaan aanspreken. Cees: ,,Ik zag alleen erg op tegen dingen als vormgeven. Maar daar blijkt Mattijs weer een kei in.’’ De gedichten ontspruiten aan het brein van Cees ná de foto, heel soms is dat andersom.

Kicken

Beide mannen: ,,Het is wel kicken hoor, zo’n boek samen maken. We hebben er een heel goed gevoel bij. Het is een vruchtbare samenwerking gebleken.’’ Het voorwoord van ‘De pen en de lens’ is geschreven door de vader van Mattijs, Kees Kuiper. Voorzitter projectgroep Havenfestival en voormalig directeur Stadsschouwburg Velsen. ,,Beretrots natuurlijk!’’, zegt Mattijs. Dat is voor te stellen. Het is een fijn, handzaam boekje geworden, gedrukt door Jeff Folkerts. Het is te bestellen via www.rauwaandemuur.nl, voor 19,95 euro. Vanaf 4 september tot en met 14 oktober is er een expositie van Mattijs Kuiper en Cees de Baare in de bibliotheek IJmuiden.

Een voorproefje

Kunstig staal,

Als een kunstwerk wordt besproken of verguisd

In haar veel besproken vorm, zonder herkenning

Haar schoonheid tegen staalschoonheid indruist

Staand als een icoon van staal, is het gewenning?

Gesprekken over oud staal zijn traag weggeëbd

Gewenning is ingetreden verguizing is verstomt

Er doorheen kijkend staat zij als kanaalconcept

Onverdroten tijdens de zware stormen verkromt

Dan komt de schoonheid naar voren in duisternis

Aangestraald in roestige tinten staat zij te kleuren

Klagers en mopperaars kijken in kleurrijk ongewis

Naar de kunst die het avond staal op doet fleuren

Foto: De mannen poseren op een vissersboot. Foto: aangeleverd