Santpoort – Scouting St. Radboud heeft vanuit het Betrokken bij Groen Fonds een bijdrage ontvangen, waarmee een nieuwe fase in het herstelplan van het Radboudbos kan worden uitgevoerd. Inmiddels zijn de vrijwilligers van het bosteam binnen deze organisatie volop aan het werk om het stuk natuur te verduurzamen. Door meer diversiteit in de begroeiing aan te brengen, moet het bos, dat de scoutinggroep in eigendom heeft, toekomstbestendiger worden. ,,Het is flink aanpoten’’, zegt coördinator Henriëtte Abbing. Met een groep van ongeveer vijftien mensen is ze dit seizoen gemiddeld eens per zes weken actief in het bos.

Door Raimond Bos

Het Radboudbos bevindt zich ten westen van de spoorlijn in Santpoort-Zuid, de ingang van het terrein is aan de Middenduinerweg. Je kunt er niet zomaar een wandeling gaan maken, want het 1,3 hectare grote stuk bos is volledig omheind en afgesloten met een hek. De scoutinggroep voert zelf het beheer over het bos en heeft een trouwe groep van vijftien vrijwilligers die gewoonlijk eens per drie maanden bijeenkomen om de nodige werkzaamheden te verrichten. Een zeer gemêleerd gezelschap, met onder meer een docent, een voormalig brandweerman en een KLM-medewerker in de gelederen. Wat hen bindt, is de liefde voor de natuur. Daarnaast hebben ze vaak ook al vele jaren een band met deze scoutinggroep. Dat geldt zeker voor voormalig hopman Jan Ruijgvoorn, want hij begon in 1966 zelf als welp bij St. Radboud en spendeerde in zijn jeugd heel wat uren bij de groep. Later werd hij zelf welpenleider, verkennersleider en uiteindelijk hopman. Hij maakte ook deel uit van de bizons, een term die verwijst naar de aanduiding bijzonder lid. Vervolgens sloot hij zich aan bij het bosteam.

Brownsea Island

Terugdenkend aan de jaren 60, toen hij zich voor het eerst aansloot bij de scoutinggroep, zegt hij: ,,Het bos was toen nog erg kaal. We hebben in die tijd voor onderbeplanting gezorgd, met name hulst.’’ Ruijgvoorn herinnert zich hoe boer Smit, destijds de eigenaar van het boerenbedrijf achter het bos, niet akkoord ging met nieuwe aanplant op de rand van het perceel. ,,Boer Smit wilde niet dat ik langs de slootkant ging planten. Waarschijnlijk was hij bang dat er dan te veel bladeren op zijn land zouden komen of dat de koeien ervan zouden gaan eten.’’ In die beginjaren stond het Radboudbos, dat de scoutinggroep sinds 1964 als thuisbasis beschouwt, nog bekend als ‘Brownsea Island’, vernoemd naar het Britse eiland waar Lord Baden-Powell in 1907 het eerste, experimentele scoutingkamp voor twintig jongens organiseerde. Oorspronkelijk was het een kapbos, maar doordat de scoutinggroep het verwierf, kreeg het een andere functie. Tegenwoordig spelen er voortdurend groepen kinderen in, zowel vanuit de organisatie zelf als ook groepen van derden. De scoutinggroep verhuurt namelijk het bos ook aan anderen voor het organiseren van kampen of sport- en spelactiviteiten. Ze bouwen er hutten en kunnen zich er lekker uitleven in een beschermde omgeving.

Groencursus

Ongeveer zes jaar geleden trok het bestuur van de scoutinggroep de conclusie dat het Radboudbos toe was aan onderhoud. Dat leidde tot een beheerplan, maar om dat te kunnen uitvoeren was geld nodig. Henriëtte Abbing: ,,We kwamen in contact met Landschap Noord-Holland. Zij begeleiden vrijwilligers vanuit het project ‘Vrijwilligers in het groen’. Door hen kwamen we in contact met het Groenfonds van de provincie Noord-Holland, zij stellen onder voorwaarden geld beschikbaar.’’ Abbing volgde zelf een groencursus en geeft nu leiding aan het vrijwilligersteam dat het bosonderhoud voor zijn rekening neemt. Wandelend door het Radboudbos wijst ze aan: ,,We hebben hier vorig jaar de grove den geplant en die slaat goed aan. In een ander deel hebben we lindes geplaatst. Met het nieuwe geld kunnen we nog meer soorten groen aanplanten. Eerst dunnen we het bos uit en dan planten we andere soorten.’’ Ook de gevreesde vogelkers blijkt in het bos te groeien. Gevreesd, want deze soort wordt elders in de regio met kracht bestreden, om te voorkomen dat andere gewassen verstikt raken en uiteindelijk verdwijnen. ,,Je hebt hier twee soorten vogelkers en de invasieve soort wordt door ons ook verwijderd. Die trekken we uit de grond.’’ In zeven maanden tijd waren de vrijwilligers gedurende zestien werkdagen bezig met het slaan van een pomp en het planten van 24 bomen en 300 heesters. ,,Ons beheerplan is volledig gesponsord door Groenadvies Amsterdam, de pomp is deels vergoed door een particulier, de Santpoortse hovenier Harry van Schooten is onze drijvende kracht in het bos en we hebben zelfs een echte boomtechnieker die het werk in de bomen doet. Zo wordt ons op veler manieren een warm hart toegedragen en is het niet moeilijk om er zelf ook de schouders onder te zetten. Ieders talent wordt in het bos ingezet!’’

Dood hout verwijderen

De 15-jarige Luuk Terol uit Santpoort-Noord heeft zich ook bij de groep aangesloten en is deze ochtend de jongste vrijwilliger in het bos. Zijn tante Karlijn Hegger is leerkracht op de Bosbeekschool en maakt al geruime tijd deel uit van het bosteam. Ze vertelt: ,,Ik was zelf lid van de scouting in Haarlem, maar na een verhuizing ben ik hier terechtgekomen en werd ik leidster van de welpen. Dat heb ik bijna tien jaar gedaan, daarna heb ik drie jaar in het kookteam gezeten en nu verzorg ik de catering voor het bosteam.’’ Los daarvan helpt ze zelf ook actief mee in het bos en daarbij wordt ze dit keer door haar neefje Luuk geassisteerd. Hij logeerde bij haar en bood vervolgens spontaan zijn hulp aan. Zijn taak bestaat nu uit het afvoeren van een tak van een eik, die tijdens een recente storm afbrak. Wat verderop bevindt zich de kampvuurcirkel, een plek waar de scouts kunnen samenkomen om bijvoorbeeld samen muziek te maken, een toneelstuk op te voeren of gewoon gezellig met elkaar te zitten. Tijdens het bezoek aan het Radboudbos is overigens dit keer niet het voltallige bosteam aanwezig. ,, Het is nu broedseizoen, dus we kunnen niet alles doen. Normaal zijn we met veel meer bezig, zoals bomen omzagen en afvoeren, bewateren, het plaatsen van hekken, enzovoort’’, legt Henriëtte Abbing uit. Zelf kwam ze ook als kind al naar het bos om er in een tentje te slapen. De liefde voor de scouting blijkt in de genen te zitten, want inmiddels komt één van haar kinderen hier ook geregeld.

Bevers

Als de leden van het bosteam hun werk na de koffiepauze hervatten, blijkt inmiddels ook een groep kinderen het terrein te hebben betreden. Het zijn de bevers onder leiding van Anne Ruijgvoorn. Familie van Jan? ,,Niet direct, maar heel in de verte wel’’, luidt het antwoord. Anne deelt kaartjes uit voor een spel dat door de kinderen gespeeld gaat worden. Na wat korte instructies rennen ze door het bos. Het is een prachtig schouwspel, maar geeft tegelijk ook een tegenstrijdigheid weer. Terwijl het bosteam zich inzet om het bos zo goed mogelijk te beheren, rennen er kinderen rond die lang niet altijd beseffen hoe kwetsbaar het natuurgebied is. Tel daar nog eens bij op dat het bos ook vaak bezocht werd door herten en al snel wordt duidelijk hoe lastig is om het beheer ervan in goede banen te leiden. Om de herten te weren is inmiddels het hekwerk rond het terrein verbeterd. Rond de nieuwe aanplant worden ook tijdelijk hekken geplaatst, zodat voor de gebruikers van het bos duidelijk is dat ze daar uit de buurt moeten blijven. Zo wordt stap voor stap gewerkt aan het verbeteren van het bos, zodat ook de volgende generatie kinderen er veel plezierige uren kan doorbrengen.

Foto boven:

Drie leden van het bosteam: Henriëtte Abbing, Stefan Steenhuizen en Karlijn Hegger. Foto’s: Bos Media Services