IJmuiden – Vissers uit IJmuiden hebben in 2019 met 18 schepen maar liefst 45,740 kilo zwerfafval opgevist. Voor hun deelname aan ‘Fishing for Litter’ kregen ze onlangs uit handen van wethouder Sebastian Dinjens een certificaat uitgereikt. Dinjens is voorzitter van KIMO Nederland en België. Dit is een vereniging van gemeenten met gemeenschappelijke belangen op en aan de Noordzee. In de afgelopen jaren is bovendien hard gewerkt om het afvalbeheer in IJmuiden te verbeteren. Daarin lijkt men goed te slagen, want niet alleen wordt de Noordzee schoner, ook wordt ieder jaar minder afval op de stranden gevonden dat aan de visserij gerelateerd kan worden.

Bodem- en garnalenvissers worden door KIMO Nederland en België ondersteund om opgevist afval mee te nemen naar land. Hiermee wordt voorkomen dat het zwerfvuil uit zee aanspoelt op de stranden en wordt de Noordzeebodem schoner. In de afgelopen tien jaar is gemiddeld ongeveer 300 ton afval per jaar opgehaald. In 2019 was dit ruim 558 ton en ook voor 2020 wordt een hoeveelheid boven de 500 ton verwacht. Dit komt niet alleen door een toename in de hoeveelheid deelnemers (van 83 in 2017 naar 137 in 2020). Ook de gevolgen van de containerramp met MSC Zoë, waarvan een geschatte 800.000 kilogram nog steeds niet is opgeruimd, spelen mee. Tenslotte zorgt de gedwongen omschakeling van pulsvisserij naar de ouderwetse boomkorvisserij ervoor dat er meer zwerfafval van de bodem wordt opgevist.

Bewust omgaan met het milieu

Het project ‘Fishing for Litter’ heeft ten doel de bestaande verontreiniging van de zee terug te dringen en zoveel als mogelijk nieuwe vervuiling te voorkomen. Steeds meer vissers doen mee aan het project en het aantal stuks gemonitord strandafval afkomstig van de visserij vertoont al enkele jaren een dalende trend. Daarnaast valt het dit jaar op dat in de gebieden die al lang niet bevist zijn opmerkelijk meer rommel op de bodem ligt dan in gebieden waar veel gevist wordt. Bovendien brengt het project een onzichtbaar probleem aan het daglicht: het meeste afval in zee zinkt naar de bodem. Terwijl veel studies over zwerfafval in zee gaan over wat je aan de oppervlakte en op stranden tegenkomt, weet de visser wel beter: de Noordzeebodem wordt alleen schoner met hulp van de visser.

Afvalspoorboekjes voor dertien havens

Er wordt daarnaast toegewerkt naar de ambitie dat er geen nieuw afval van de visserij zelf op stranden wordt aangetroffen. Dit doen de vissers niet alleen, maar samen met 21 andere partners binnen de Green Deal Visserij voor een Schone Zee. Hierin wordt op een effectieve en werkbare manier samengewerkt aan concrete acties om de afvalkringloop te sluiten en te voorkomen dat afval in zee beland. Een van deze acties is het afvalspoorboekje: een duidelijk overzicht voor vissers en havens om afvalstromen gescheiden in te zamelen en op de juiste plek af te geven. Voor het eerst is dit overzicht nu opgenomen als onderdeel van het jaarverslag van ‘Fishing for Litter’.

Financiering

De financiering van het project is relatief krap, waarbij er weinig speling is om uitschieters in afvalhoeveelheden en gerelateerde kosten op te vangen. Het project kan, met de huidige financiering en bijdragen van de partners maximaal 316 ton afval per jaar verwerken. Momenteel wordt er meer afval aangeboden en verwerkt en is aanvullende financiering noodzakelijk. Iedereen die belang heeft bij een schone zee en schone stranden wordt daarom uitgenodigd om sponsormogelijkheden te bespreken. (Foto: aangeleverd)